Εκδόσεις για τα μνημεία της Ηπείρου

Μια ενδιαφέρουσα έκδοση για μερικά από τα μνημεία που έχει υπό την εποπτεία της, έχει κάνει εδώ και μερικούς μήνες η 8η Εφορεία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων.

Πρόκειται για πέντε βιβλία μικρού σχήματος, για ισάριθμα μνημεία στα οποία έχουν γίνει εργασίες αποκατάστασης, σε όλη την Ήπειρο: Το Φετιχιέ τζαμί στο Ιτς Καλέ, τον αρχαιολογικό χώρο Οπάγιας Δολιανών, τη βυζαντινή μονή Αγίου Δημητρίου στην Κυψέλη Πρέβεζας, τη Φωτική, κοντά στην Παραμυθιά και τέλος, την Παραμυθιά και τα μνημεία της.

Οι εκδόσεις είναι ενδιαφέρουσες και αρκετά προσεγμένες, με μόνη ένσταση κάποιες από τις φωτογραφίες που έχουν χρησιμοποιηθεί και είναι κατώτερης ποιότητας από την αναμενόμενη. Στο περιεχόμενό τους τα βιβλία, περιέχουν σημειώματα που αφορούν τις εργασίες οι οποίες έγιναν στα μνημεία και τους συντελεστές τους, καθώς και κάποια, σύντομα συνήθως, ιστορικά στοιχεία για το καθένα. Για το Φετιχιέ τζαμί, υπάρχει και η ενημέρωση για την έκθεση υλικού για το μνημείο αλλά και για όλο το Κάστρο, την οποία έχουν δει μέχρι στιγμής αρκετοί επιστήμονες που συμμετείχαν σε διάφορα επιστημονικά συνέδρια στα Γιάννενα και την Πρέβεζα και αναμένεται σύντομα να ανοίξει τις πόρτες της για μαζική επισκεψιμότητα. Ποιο περιεκτικά είναι τα βιβλιαράκια για την Παραμυθιά που αφορούν πόλη και μνημεία της περιοχής, αλλά και τον Άγιο Δημήτριο Κυψέλης, για τον οποίο υπάρχει φωτογραφικό υλικό από το εσωτερικό του ναού και τις τοιχογραφίες του. Τα βιβλία, τα οποία έχουν εκδοθεί με χρηματοδότηση από το ΠΕΠ Ηπείρου, (από την προηγούμενη προγραμματική περίοδο), είναι και στα αγγλικά.
=====================================================
Πηγή: Ηπειρώτικος Αγών

Κώστας Ντε Βελαμόντε

Κώστας Ντε Βελαμόντε

«Ζηλεύω το ταλέντο σου των στίχων σου το βάθος κι ιατροφιλοσοφικής το τρομερό σου πάθος. Ζηλεύω τις φτερούγες σου, τη φήμη σου, τη δόξα κι οι σαμποτέρ ας διαλαλούν πως έχεις τρέλα, λόξα!’» (Βούλης Βρεττός)

Στο ιστολόγιο του συντοπίτη μας δημοσιογράφου και συγγραφέα Ηλία Π. Γεωργάκη μπορείτε να διαβάσετε ένα αφιέρωμα για τον «αναρχικό της σκέψης» Κώστα Nτε Βαλαμόντε.

Στο δε ιστολόγιο της συντοπίτισσάς μας συγγραφέα Ιουστίνης Φραγκούλη μπορεί να διαβαστεί μια σχετική ανάρτηση με τίτλο «Με σουρρεαλιστική προσέγγιση» για το βιβλίο της δρος Βιβής Κοψιδά-Βρεττού «Λαϊκός Σουρρεαλισμός, Κώστας Ντε Βαλαμόντε, Ο αντιήρωας μιας παρα-λογικής αφήγησης» που έχει κυκλοφορήσει από τις εκδόσεις Fagottobooks:

«… Κανείς δεν υποπτευόταν πως η αυτόκλητη ανακήρυξη του Κώστα Βαλαμόντε σε σουρρεαλιστή ποιητή και ζωγράφο από τη δεκαετία του 60 θα γινόταν μερικές δεκαετίες αργότερα αντικείμενο μιας επιστημονικής ανάλυσης και επαγωγής του υπερρεαλιστικού κινήματος στη λαϊκή αντι-έκφραση ενός ανθρώπου, που οι Λευκάδιοι εκλάμβαναν ως γραφικό τύπο, προκαλούντα θυμηδία στην ομήγυρή τους…»

Πίναξ της εις Δήμους διαιρέσως της Επαρχίας Λευκάδος

Νομός Κερκύρας
Επαρχία Λευκάδος (¹)

Πίναξ της εις Δήμους διαιρέσως της Επαρχίας Λευκάδος κατά το Β. Δ. της 8ης Ιανουαρίου 1866 (Ε. Κ. αρ. φυλ. 9 της 28 Ιαν. 1866).

1). Λευκάδος (Β’)

Λευκάς — Απόλπενα, Φρύνι, Καλλιγόνι, Τσουκαλάδες, Καρυώτες, Κατούνα.

2). Σφακιωτών (Γ’) (2)

Λαζαράτα — Σπανοχώρι, Πινακοχώρι, Κάββαλος, Ασπρογερακάτα, Πρεμεντινού, Βουνόν.

3). Καρυάς (Β’)

Καρυά — Εγκλουβή, Βαφκερή, Πλατύστομα, Αλέξανδρος.

4). Εξανθείας (Γ’) (2)

Επάνω Εξάνθεια — Κάτω Εξάνθεια, Καλαμίτσι, Άγιος Νικήτας.

5). Απολλωνίων (Β’)

Άγιος Πέτρος — Αθάνι, Δράγανον, Κομιλιό, Δαμηλιάνη.

6). Ευγήρου (Β’)

Σύβρος — Κοντάρενα, Βουρνικά, Άγιος Ηλίας, Μαραντοχώρι, Εύγηρος, Όρμος Βασιλικής.

7). Ελλομένου (Γ’) (2)

Κατωχώρι — Χαραδιάτικα, Φτερνό, Πόρος, Άλατρον, Νεοχώρι.

8). Ταφίων (Γ’)

Μεγανήσιον — Βαθύ, Σπαρτοχώρι, Σπάρτη, Σκορπίδι, Σκορπιός, Καστρί, Θηλιά, Πετάλα, Κόθρος (νησίς), Μαδουρή (νησίς), Χελώνι (νησίς).

---

(¹) Η Επαρχία Λευκάδος αρχικώς κατά το από 17-12-1864 Δ/μα (Φ.Ε.Κ. 2/1865) απετέλει ίδιον αυτοτελή Νομόν Λευκάδος περιλαμβάνοντα τας Επαρχίας Λευκάδος και Ιθάκης, δια του Νόμου όμως ΡΜΓ’ της 9-1-1866 (Φ.Ε.Κ. 6/1866) απετέλεσε η μεν Λευκάς επαρχίαν του Νομού Κερκύρας, η δε Ιθάκη Επαρχίαν του Νομού Κεφαλληνίας.

(²) Οι Δήμοι Σφακιωτών, Εξανθείας και Ελλομένου προήχθησαν από της Γ’ εις την Β’ τάξιν. Δ/μα 27.9.1890 (Φ.Ε.Κ. 324/1890).

Μέτρησα συνολικά 41 χωριά στους 7 Δήμους -εκτός Μεγανησίου- της Λευκάδας. Δεν αναφέρεται π.χ. το Νυδρί -τι στο καλό δεν υπήρχε ως οικισμός τότε;- ενώ δεν ξέρω ακόμη και σήμερα που βρίσκoνται οι αναφερόμενοι οικισμοί, Βουνόν και Δαμηλιάνη.

Αυτός ήταν λοιπόν ο αυτοδιοικητικός χάρτης της Λευκάδας από το 1864 που ενώθηκε, μαζί με τα άλλα Επτάνησα, με την Ελλάδα, και ίσχυσε μέχρι το 1912. Η Λευκάδα αποτέλεσε στην αρχή για ένα μικρό χρονικό διάστημα -1864 μέχρι 1866-, μαζί με την Ιθάκη, αυτοτελή νομό. Έγινε αργότερα Επαρχία και ανήκε μέχρι το 1912 στο Νομό Κέρκυρας. Μετά πάλι αποτέλεσε Επαρχία του Νομού Πρέβεζας.

Με το νόμο ΔΝΖ’ (4057) 14.2.1912 θα γίνει νέα διοικητική αλλαγή, οι πιο πάνω Δήμοι θα διαλυθούν και θα συσταθούν Κοινότητες.

Η πρώην Κοινότητά μας, του Αλεξάνδρου, ήταν μέχρι το 1912 Τ.Δ. του Δήμου Καρυάς της Επαρχίας Λευκάδας. Ο Δήμος Καρυάς απαρτίζονταν από τους κάτωθι οικισμούς: Καρυά (ήταν η πρωτεύουσα του Δήμου), Αλέξανδρος, Βαφκερή, Εγκλουβή, Κολυβάτα, Νυδρί, Πηγαδησάνοι, Ρεκατσινάτα, Πλατύστομα, Μονή Αγίου Γεωργίου, Μονή Ασωμάτων, Μονή Κόκκινης Εκκλησίας και Μονή Αγίου Ιωάννου. Με το Δ)γμα 31.8.1912 (Φ.Ε.Κ. 161/1912) θα συσταθεί η Κοινότητα Αλεξάνδρου που περιλάμβανε τον Αλέξανδρο, τα Κολυβάτα, τη Μονή του Αγίου Γεωργίου και τη Μονή της Κόκκινης Εκκλησιάς.
=====================================================
Πηγή:
Αρχεία περί της συστάσεως και εξελίξεως των Δήμων και Κοινοτήτων 1836-1939 και της διοικητικής διαιρέσεως του κράτους : (Τέως Δήμοι, Δήμοι, Κοινότητες, Σύνδεσμοι Κοινοτήτων, ανοργάνωτοι Κοινότητες, Συνοικισμοί, Μοναί, θέσεις-αναγνωρίσεις, προσαρτήσεις, αποσπάσεις, μετονομασίαι, συγχωνεύσεις), Αλεξ. Θ. Δρακάκης, Στυλ. Ι. Κουνδούρος, Τύποις «Γραφικαί Τέχναι», Μάρτιος 1940, Τόμος Α’ και Β’

Παραθέτω και το σύνδεσμο για όποιον θέλει να εμβαθύνει περισσότερο στο θέμα. Μπορεί κάποιος να διαβάσει τα βιβλία πατώντας με το ποντίκι «View Document».

Μια ζωή «αδειούχος εξόριστος»

Τζαβαλάς Καρούσος – ο ηθοποιός, ο αγωνιστής

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΓΚΙΩΝΗ

Γεννήθηκε πριν από 105 χρόνια (8 Σεπτεμβρίου 1904) κι έφυγε από τη ζωή 65 χρόνια αργότερα (3 Ιανουαρίου 1969 – πριν από 40 χρόνια και).

Θα μπορούσε να ζήσει πολύ περισσότερο, αν η χούντα του 1967 δεν τον έκρινε επικίνδυνο για το καθεστώς της και δεν τον εξόριζε, μαζί με άλλους το ίδιο «επικίνδυνους».

Ο ηθοποιός Τζαβαλάς Καρούσος (Καρούσος Τζαβαλάς το πραγματικό του) πιάστηκε το πρωί του πραξικοπήματος και εξορίστηκε στα Γιούρα. Ύστερα από τρεις μήνες αρρώστησε βαριά και η χούντα υποχρεώθηκε να τον απολύσει. Έφυγε στο Παρίσι για θεραπεία. Τι να κάνει άλλωστε στην Ελλάδα; Όντας από τους πρώτους σε μια λίστα που κατάρτισε η ασφάλεια, ήταν αποκλεισμένος από τα κρατικά θέατρα στα οποία είχε θητεύσει, ενώ και στο ελεύθερο θέατρο δεν ήταν καλύτερα τα πράγματα.

Δολοφονία

Φαίνεται όμως ότι η υγεία του είχε λαβωθεί ανεπανόρθωτα. Πέθανε ουσιαστικά δολοφονημένος από τη δικτατορία. Οι αντιχουντικοί του Παρισιού τον αποχαιρέτησαν στο νεκροταφείο Bagnieux, όπου ετάφη. (Τον Μάιο του 1994 έγινε η ανακομιδή των οστών του στον οικογενειακό τάφο στη γενέτειρά του Λευκάδας. Στην ταφόπετρα του Παρισιού, αλλά και της Λευκάδας, χαράχτηκαν στα αρχαία και σε μετάφραση οι στίχοι του Αισχύλου από την τραγωδία «Αγαμέμνων»: «Να το υποφέρω δεν μπορώ, καλύτερα να πεθάνω. Είναι γλυκύτερος ο θάνατος από τη σκλαβιά».)

Πρόλαβε όμως, πριν φύγει από τη ζωή, να καταγγείλει στους διεθνείς οργανισμούς τη δικτατορία, να λάβει μέρος σε αντιχουντικές εκδηλώσεις και να γράψει το χρονικό «Γιούρα» -«προσωπική μαρτυρία ενός εξόριστου»- που πρωτοκυκλοφόρησε στο εξωτερικό. Η στεντόρεια φωνή του, ζεστή και ανθρώπινη, σκορπούσε ρίγη στους ακροατές του, ειδικότερα όταν απήγγελλε το πιο αγαπημένο του ποίημα, τον «Υμνο προς την ελευθερία» του Σολωμού.

Ήταν από τις πλέον επιβλητικές μορφές του ελληνικού θεάτρου, με γόνιμη θητεία σε ρόλους απαιτητικούς του ελληνικού και του παγκόσμιου ρεπερτορίου. Με σπουδές στη Νομική και στη Δραματική του Εθνικού Ωδείου, ξεκίνησε το 1924 σε ηλικία είκοσι ετών με τον θίασο Βεάκη. Υπήρξε για πολλά χρόνια στέλεχος του Εθνικού Θεάτρου κι έκανε δικούς του θιάσους, δίπλα στους πλέον επιφανείς ομοτέχνους του. Την παραμονή της σύλληψής του γιόρταζε στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά την εκατοστή παράσταση του έργου του Σέξπιρ «Ο έμπορος της Βενετίας», με τον ίδιο στο ρόλο του Σάιλοκ, σε δική του σκηνοθεσία, χωρίς να υποψιάζεται ότι ήταν το τελευταίο έργο που έπαιζε.

Έπαιξε και σε ταινίες ο Καρούσος, μερικές από τις οποίες προβάλλονται στις μέρες μας από τα κανάλια. Τελευταία του, «Οι βοσκοί της συμφοράς» του Νίκου Παπατάκη, που ήταν και από αυτούς που τον αποχαιρέτησαν στο παρισινό κοιμητήρι.

Θέατρο και εξορία

Θέατρο, αλλά και συμμετοχή στα κοινά, μέσα από τις γραμμές της Αριστεράς. Στην Κατοχή ήταν από τους πρωτοπόρους της οργάνωσης του ΕΑΜ Καλλιτεχνών. Και το τίμημα: Τον Μάιο του 1948 συλλαμβάνεται «για μια μικρή ανάκριση» και εξορίζεται σε Ικαρία και Μακρόνησο. Παρηγοριά η εκλεκτή παρέα: Ρίτσος, Πατρίκιος, Λειβαδίτης, Κατσαρός, Κορνάρος, Φωτιάδης, Λουντέμης, Κουλουφάκος, Πικρός, Κούνδουρος, Θεοδωράκης, Μπιθικώτσης, Φραγκιάς, Καστανάκης, Δαγκλής, Βουρνάς κ.ά. Και από γυναίκες: Παΐζη, Καλλιανέση (κοντολογίς μια εθνική -ή… αντεθνική- τέχνης Ελλάδας).

Μακρόνησος 1950. Διακρίνονται από αριστερά: Ο ηθοποιός Γ. Γιολδάσης, ο λογοτέχνης Μενέλαος Λουντέμης, ο ιστορικός Δημήτρης Φωτιάδης, ο ηθοποιός Μάνος Κατράκης, ο ηθοποιός Τζαβαλάς Καρούσος, ο λογοτέχνης Νίκος Παπαπερικλής, ο Γιάννης Ιμβριώτης και ο ηθοποιός Κώστας Ματσακάς

Ακολουθεί ο Αϊ-Στράτης, για ν’ απολυθεί στο τέλος του 1951 – όχι οριστικά, αλλά ως αδειούχος. Και έμεινε αδειούχος στο υπόλοιπο της ζωής του. Που σημαίνει ότι τον έπιαναν όποτε ήθελαν. Όπως έγινε την άνοιξη του 1953, για ν’ αφεθεί και πάλι (πάντα με άδεια) το φθινόπωρο του ίδιου χρόνου. Οπως έγινε και την 21η Απριλίου 1967.

Αναφερόμενη στο χρονικό «Γιούρα» του πατέρα της, η κόρη του Δέσποινα Καρούσου (ποιήτρια και μεταφράστρια – να μνημονεύσω ιδιαίτερα τη δίτομη έκδοση «Τα άνθη του κακού» του Μποντλέρ, εκδ. Γκοβόστη), γράφει στο βιβλίο που του αφιέρωσε με τίτλο «Δεν έχει θέατρο απόψε…» (εκδ. Ergo): «Διαβάζοντάς το συγκλονίστηκα. Μια φράση του όμως πέρασε απαρατήρητη: «Δεν έχει θέατρο απόψε…». Συνειδητοποίησα το μέγεθος της τραγωδίας που σήμαινε για τον ηθοποιό, τον δοσμένο στην τέχνη του, όταν άρχισα να ασχολούμαι και να ερευνώ τη θεατρική του υπόσταση».

Το βιβλίο της Δέσπως Καρούσου «Δεν έχει θέατρο απόψε (Χρονικό της ζωής και του έργου του Τζαβαλά Καρούσου)», το οποίο κυκλοφόρησε το 2003 από τις εκδόσεις «Ergo»

Γράφει προφητικά ο ίδιος ο Καρούσος στα «Γιούρα»: «Εκλογές περιμέναμε. Η ζωή κυλούσε ειρηνικά και ήρεμα παρά τους κραυγαλέους τίτλους των εφημερίδων. Ο πόλεμος δεν έλυσε κανένα ζήτημα (…). Και νάτος πάλι ο εμφύλιος πόλεμος. Αναπάντεχα, απροσδόκητα. Γιατί είναι εμφύλιος πόλεμος. Αρχίζει βέβαια με την επικράτηση των σκοτεινών δυνάμεων. Μ’ αυτό δεν αλλάζει τη σημασία του. Θάναι βουβός, μακρύς, ατελείωτος και θα λήξει μέσα στις φλόγες».

ghionis@enet.gr

Πηγή: Εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» (Σάββατο 31 Οκτωβρίου 2009)

«Ο Γιατρός» – Ένα βιβλίο για τον Ηπειρώτη ανθρωπιστή γιατρό και αγωνιστή της Αριστεράς Νίκο Σκοπούλη

Ο Ηπειρώτης Γιατρός -ναι με κεφαλαίο- Νίκος Σκοπούλης εκπροσωπούσε επάξια τον κλάδο του, ως ένας από τους μεγάλους ανθρωπιστές γιατρούς της Εθνικής μας Αντίστασης. Όπως ήταν, ο δικός μας Γρηγόρης στη Λευκάδα, ο Μάντζιος στο Μωριά, ο Τσιγάρας στη Θεσσαλία, ο Ιωαννίδης στη Μακεδονία, ο Χιωτάκης στην Κρήτη κ.ά., που πέρασαν στην ιστορία κι έμειναν ζωντανά παραδείγματα επιστημονικού και ανθρωπιστικού ψυχικού μεγαλείου, ευσυνειδησίας και ανιδιοτέλειας.

Η Γεωργία Σκοπούλη, ανιψιά του Νίκου Σκοπούλη, έγραψε πρόσφατα ένα βιογραφικό βιβλίο (280 σελίδες) για το θείο της με τίτλο «Ο Γιατρός», που κυκλοφόρησε το περασμένο μήνα από τις εκδόσεις «Δωδώνη». Ο κωδικός του είναι ISBN:978-960-385-555-2.

Γράφει η Γεωργία Σκοπούλη:

«Αγαπητέ αναγνώστη. Ήταν πράγματι βαρύ το τόλμημα. Όπως και το όνομα. Τί τον έχεις το Σκοπούλη; Τί τον έχεις το Σκοπούλη; Αυτή ήταν η πρώτη κουβέντα όταν έλεγα το όνομά μου. Ήταν το όνομα αυτό που έκλεινε τις πόρτες του κρατικού κορβανά, στης χούντας τον καιρό κυρίως, κι άνοιγε τις ψυχές των ανθρώπων. Και είναι αυτές οι ψυχές που μίλησαν για το Γιατρό. Κι ας πέρασαν τόσα χρόνια κι ας έλειψαν οι πολλοί που τον γνώρισαν. Έμειναν οι μαρτυρίες και ο απόηχος. Πώς να τιθασέψεις εκατόν τόσες φωνές;

Εκατόν τόσες ψυχές; Πώς να σου παρουσιάσω αναγνώστη τόσες αφηγήσεις, μικρές και μεγάλες, θραύσματα μνήμης και λογικές αποτιμήσεις, αναπολήσεις και συγκινήσεις…

Το υλικό οργανώθηκε σε τέσσερις ομόκεντρους κύκλους. Με πρώτον την αυτοβιογραφία του και δεύτερο τις αφηγήσεις αυτών που έζησαν μαζί του, εργάστηκαν δίπλα του, συναγωνίστηκαν τον αγώνα τον καλόν. Που τα λόγια τους θα μπορούσε να είναι η συνέχεια της αυτοβιογραφίας του. Ο αχός του κόσμου αποτελεί τον τρίτο κύκλο, τον ευρύτερο, μαρτυρίες έξω από τον στενό κύκλο του δεύτερου μέρους, συνήθως μικρές, κάποτε αποφθεγματικές σαν παροιμίες, έτσι όπως κάθε μύθος καταλήγει σε φιλοσοφικό απόσταγμα. Ο επίλογος αφέθηκε σε κείνους που τον κληρονόμησαν. Πώς ο θρύλος πέρασε στην επόμενη και μεθεπόμενη γενιά.

Έστω! Αλλά με ποια σειρά; τόσα ονόματα; Για να καλυφθεί το ενιαίο του ιστορήματος, η σειρά των αφηγητών στο δεύτερο κύκλο είναι, όσο μπορέσαμε να είναι, «λογική»: από τα μέσα προς τα έξω, από τους συγγενείς προς τους συντρόφους. Αλλά η «λογική» σειρά στον τρίτο κύκλο αποδείχτηκε αδύνατη. Και έτσι επιλέχτηκε η αλφαβητική σειρά, με εξαίρεση τους επίσημους αποτιμητικούς λόγους της Πανηπειρωτικής και του τότε Προέδρου της Πεδινής στα αποκαλυπτήρια του αγάλματός του, καθώς και τα αποφθέγματα των θαμώνων των καφενείων αμέσως πριν. Το όλο εγχείρημα συμπληρώνουν γραφτά ντοκουμέντα, επίσημα έγγραφα και φωτογραφικό υλικό. Τέλος, εκτός και αν ορίζεται αλλιώς, όλα τα χωριά που αναφέρονται είναι του νομού Ιωαννίνων.

Αγαπητοί αναγνώστες,

αυτό το βιβλίο είναι μισοτελειωμένο. Δεν μίλησαν όλοι όσοι θα μπορούσαν να μιλήσουν. Και είναι πολλοί, πάρα πολλοί. Καθένας από σας που γνώρισε το Γιατρό ή άκουσε γι’ αυτόν, ας συμπληρώσει τα κενά…»

Γεωργία Σ. Σκοπούλη
Πεδινή, 16 Μάρτη 2009

Παρουσίαση του νέου μυθιστορήματος της συντοπίτισσάς μας συγγραφέα Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη

Θέμα:	Παρουσίαση του νέου μυθιστορήματος «Για την αγάπη των άλλων» της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη.
Ημερομηνία:	Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2009
Ώρα:	20.00 (Προσέλευση: 19.45-20.00)
Τόπος:	Ξενοδοχείο King Georg Palace, Βασιλέως Γεωργίου Α’, Πλατεία Συντάγματος, Αθήνα (αίθουσα KG Ballroom – Areas II & III).
Διοργανωτής:	Τζον και Μάργκο Κατσιματίδη και οι Εκδόσεις Ψυχογιός
Συμμετέχουν στο πάνελ:	Η δημοσιογράφος Ελένη Γκίκα, ο βουλευτής Α’ Αθηνών Κώστας Σκανδαλίδης, η δρ Βιβή Κοψιδά-Βρεττού, ο βουλευτής Δωδεκαννήσου Γιώργος Νικητιάδης και η Δέσποινα Εμμανουηλίδη-Λυβίτση. Θα ακολουθήσει δεξίωση.
Περισσότερες πληροφορίες:	Εκδόσεις Ψυχογιός Τηλ.: 210-2804800 Fax: 210-2819550 e-mail: info@psichogios.gr

Η Ιουστίνη Φραγκούλη-Αργύρη γεννήθηκε στη Λευκάδα. Το συγγραφικό της έργο άρχισε με τη βιογραφία του πρώην Αρχιεπισκόπου Αμερικής Σπυρίδωνος «Η Μοναξιά Ενός Ασυμβίβαστου», (Εκδόσεις Εξάντας 2000) – The Lonely Path of Integrity (Exandas Publications 2002). Ακολούθησαν το μυθιστόρημα «Πετάει, πετάει το σύννεφο» (Εκδόσεις Ψυχογιός 2003), Στις Αγορές του Κόσμου (Ελληνικά Γράμματα 2004), το δίγλωσσο δοκιμιακό κείμενο για τους πολιτικούς λόγους του Αρχιεπισκόπου Σπυρίδωνος «Η Παρακαταθήκη» (Ελληνικά Γράμματα 2005),

ένα τρυφερό πολυσυλλεκτικό βιβλίο για την αδελφή της «Μια πεταλούδα στη ζωή μας» (Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα 2005). Τον Δεκέμβρη κυκλοφόρησε το μεταφεμινιστικό μυθιστόρημα «Ψηλά Τακούνια Για Πάντα» (Ελληνικά Γράμματα 2006).

Το Παράρτημα Βερολίνου του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στην 61η Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φρανκφούρτης

Εγκαινιάστηκε προχθές το βράδυ από την καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ η 61η Διεθνής Έκθεση Βιβλίου στη Φρανκφούρτη. Περίπου 400.000 τίτλοι θα παρουσιαστούν στην έκθεση. Απ’ αυτούς 124.000 για πρώτη φορά. Στη μεγαλύτερη έκθεση βιβλίου του κόσμου αναμένεται να βρεθούν 7.000 εκδότες από 100 και πλέον χώρες. Τιμώμενη χώρα είναι φέτος η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Οι πρώτες τρεις μέρες είναι μόνο για τους επαγγελματίες. Το Σαββατοκύριακο η έκθεση θα είναι ανοιχτή για το κοινό. Οι οργανωτές περιμένουν περίπου 300.000 επισκέπτες.

Στην έκθεση βιβλίου της Φρανκφούρτης συμμετέχει επί σειρά ετών και το Παράρτημα Βερολίνου του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού (Ε.Ι.Π.), ως μέλος της ελληνικής αποστολής στο εθνικό περίπτερο. Εκτός από την παρουσίαση των δικών του εκδόσεων καθώς και πρόσφατων μεταφρασμένων βιβλίων από τα ελληνικά στα γερμανικά, το Παράρτημα Βερολίνου του Ε.Ι.Π. επιχειρεί να πείσει έγκυρους, γερμανόφωνους εκδοτικούς οίκους να εντάξουν στο πρόγραμμά τους τίτλους που ταιριάζουν στις ειδικές προτιμήσεις του γερμανικού αναγνωστικού κοινού.

Για την καλύτερη παρουσίαση των προτεινόμενων τίτλων, το Παράρτημα Βερολίνου του Ε.Ι.Π. τυπώνει ένα ειδικό τεύχος, με τον τίτλο «Neue Bücher aus Griechenland» [Νέα βιβλία από την Ελλάδα], το οποίο περιέχει βιβλία που προτείνουν γνώστες του ελληνικού και του γερμανικού εκδοτικού χώρου ως κατάλληλα για τη γερμανική πραγματικότητα.

Με το φετινό φυλλάδιο παρουσιάζονται έξι Έλληνες συγγραφείς: Αλεξάκης, Δαβέττας, Καστρινάκη, Κούτροβικ, Μακριδάκης και Πολιτοπούλου.

Το τεύχος Neue Bücher aus Griechenland (στα γερμανικά), χρηματοδοτήθηκε από τον Σύλλογο Φίλων του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού.

Οι προτεινόμενοι από το Παράρτημα Βερολίνου του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού στους γερμανόφωνους εκδοτικούς οίκους Έλληνες συγγραφείς

Vassilis Alexakis ist in Athen geboren und lebt seit 1968 in Paris. Für sein Werk (Romane, Erzählungen, Theaterstücke und Bilderbücher) ist er mit mehreren internationalen Preisen ausgezeichnet worden. In deutscher Sprache liegen bereits die Romane Talgo (Romiosini Verlag, 1986) und Das Rätsel von Delphi (Rotpunkt Verlag, 2001) vor, sowie der illustrierte Erzählband Warum weinst Du denn? (Romiosini Verlag, 1991).

Nikos Davettas ist 1960 in Athen geboren. Er arbeitet als Journalist bei der Athener Zeitung »Kathemerini«. Er hat bisher sechs Gedichtbände und einen Erzählband (Geschichten in einem Atemzug) veröffentlicht, Die Judenbraut ist sein dritter Roman, 2006 war Ich werfe das Handtuch erschienen. 2003 wurde in England eine Auswahl seiner Gedichte übersetzt. Verschiedene Prosatexte sind in mehreren europäischen Sprachen erschienen.

Angela Kastrinaki geboren 1961 in Athen, hat in Thessaloniki klassische Philologie studiert und ist Professorin für neuere griechische Literatur an der Universität von Kreta in Rethymnon. Bisher hat sie vier Bände mit Erzählungen und einen mit autobiografischen Essays veröffentlicht. Für ihre literaturwissenschaftliche Studie »Die Literatur in der unruhigen Zeit von 1940 – 1950« hat sie den Staatspreis für Essay erhalten. Ihre letzte Veröffentlichung ist der vorliegende Roman. Auf Deutsch wurden zahlreiche Erzählungen von ihr in Anthologien und Literaturzeitschriften veröffentlicht.

Dimosthenis Kurtovik geboren 1948 in Athen, studierte in Griechenland, Deutschland und Polen und arbeitet als Autor, und Literaturkritiker in Athen. In deutscher Sprache liegen von ihm bereits die Romane Der Griechische Herbst der Eva-Anita Bengston (Dialogos Verlag, 1989) und Die Mumie des Ibykus (Reclam-Leipzig, 2003) vor, das Lexikon Griechische Autoren der Gegenwart (Romiosini Verlag, 2000) sowie verschiedene Erzählungen in Anthologien

Giannis Makridakis studierter Mathematiker, wurde 1971 auf Chios geboren. Seit 1997 baut er das historisch-kulturelle Landesarchiv »Zentrum für Chiosforschungen« auf, leitet Forschungsund Fortbildungsprojekte, publiziert und ist Chefredakteur einer Zeitschrift. Sein erster Roman Anderthalb Kanister (Hestia Verlag 2008) wird derzeit ins Türkische übersetzt.

Marlena Politopoulou wurde 1950 in Athen geboren. Sie studierte Politikwissenschaften in Athen und arbeitet als Journalistin für Zeitungen und Radiosender sowie als Dozentin für Kommunikations- und Medienwissenschaften. Das Gedächtnis der Polaroid ist ihr dritter Kriminalroman.

Τα προτεινόμενα από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού στους γερμανόφωνους εκδοτικούς οίκους βιβλία των άνω συγγραφέων

=======================================================
Πηγή: Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού

Κυκλοφόρησε το νέο μυθιστόρημα της συντοπίτισσάς μας συγγραφέα Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη με τίτλο «Για την Αγάπη των Άλλων»

«Μια νεαρή κοπέλα, σμιλεμένη από τη γαλλοτραφή Πολίτισσα μάνα της, μεγαλώνει ανυποψίαστη στη Νίσυρο της λάβας και της γύμνιας. Όμορφη, έξυπνη, με σπουδές στην ιταλοκρατούμενη Ρόδο, αφήνεται στον έρωτα ενός νεαρού συμπατριώτη της. Στο βάθος, μακριά, φαντάζει η απουσία του πατέρα στην Αμέρικα. Και η παρουσία της ανδρόγυνης μάνας. Ο έρωτας της Μαργαρίτας θα ανατραπεί την έσχατη στιγμή. Και η προδοσία θα σημαδέψει όχι μόνο την τύχη της, αλλά ένα ολάκερο νησί, προκαλώντας μια συγκλονιστική ανθρώπινη καραμπόλα.

Και η Μαργαρίτα; Υποκύπτει τελικά στη νομοτέλεια πως «Η Ζωή είναι μεγαλύτερη απ’ την Αγάπη»; Τα ήθη της εποχής και η ιστορία της Ιταλοκρατούμενης Δωδεκανήσου συνιστούν το υπόβαθρο του μυθιστορήματος, το οποίο κυριεύει τις αισθήσεις με τη γνησιότητα των ανθρώπινων χαρακτήρων και την αφοσίωσή τους στις άκαμπτες παραδόσεις του νησιού της λάβας (Πηγή: Εκδόσεις Ψυχογιός)».

Στη Νίσσυρο οι άντρες παντρεύουν πρώτα τις αδελφές τους. Απαρέγκλιτος ηθικός νόμος.

Το νέο μυθιστόρημα της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη -κυκλοφορεί, από τις εκδόσεις «Ψυχογιός»- βασίζεται στην πραγματική ιστορία της μητέρας του Ελληνοαμερικανού επιχειρηματία Τζον Κατσιματίδη.

“Μεγάλωσα με τη μάνα μου στη Νέα Υόρκη, αλλά παρ’ ότι έφυγε όταν εγώ ήμουν ήδη μεγάλος, ουσιαστικά δεν τη γνώριζα. Το βιβλίο της Ιουστίνης Φραγκούλη, με έβαλε στον σιωπηρό της γολγοθά, στην κουλτούρα του νησιού μου, στις παραδόσεις του. Νιώθω ευγνώμων για αυτό το ξαναγράψιμο της προσωπικής μου ιστορίας από μια συγγραφέα της Ελλάδας”, δηλώνει ο Τζον Κατσιματίδης.

Η δρ Βιβή Κοψιδά-Βρεττού σημειώνει για το βιβλίο:

«Μάνα και κόρη, η Τζαννή και η Μαργαρίτα, μοναδικές στην υλοποίηση μιας αρετής: της αξιοπρέπειας, εθνικά τονισμένης, καθώς τα τεκμήρια ζωής και οι εμπειρίες τους συμπορεύονται με την ιστορική εμπειρία και τις καταθέσεις της στο παρόν. Την επική και λυρική προσωπογραφία τους, δυο γενεών ανέστια ευτυχία, και ολόκληρο το μικρόκοσμο γύρω τους, ακέραιο μέσα στον καταπονημένο κόσμο των παθών και των πράξεων, των προσδοκιών και των διαψεύσεών του, αφηγείται έμμεσα η συγγραφέας, με τη μεσολάβηση του παρατηρητή: την ιστορία των γυναικόπαιδων στο μύθο της ελληνικής ξενιτιάς που πλάθουν θύματα αιώνιας κάποτε υπομονής και παράξενων διαπλοκών της ζωής το δρόμο του ατέρμονος νόστου. Ανάμεσα στο χαμηλότονο σκηνικό της φτωχής πατρίδας και στη χαοτική σκηνογραφία της ξενιτιάς οι ήρωες επωμίζονται την αρχέτυπη βάσανο της μοναξιάς, ακόμα και μέσα στην άλλη βάσανο της κοινωνικής τους συμβίωσης. Νοοτροπίες, απαγορεύσεις και επιταγές, εναρμονίσεις με την κοινή αντίληψη, ιεραρχίες και συστήματα συμβιβασμών υφαίνουν αλυσιδωτά την υφή της αιχμαλωσίας και του αναπόδραστου απ’ αυτήν. Η αξιοπρέπεια στην έκφραση των συναισθημάτων των ηρώων της και η δωρική αυτοσυγκράτηση εμπλέκει και την ίδια τη συγγραφέα στη λιτότητα και την αυτοσυγκράτηση των γλωσσικών και εκφραστικών της μέσων, εμμένοντας περισσότερο στην αυθυπαρξία του γεγονότος και τα υπόκρυφα σημαινόμενα του κόσμου του».

Η Ιουστίνη Φραγκούλη – Αργύρη γεννήθηκε στη Λευκάδα. Απόφοιτος του Πολιτικού Τμήματος της Νομικής Σχολής Αθηνών, δημοσιογραφεί από το 1983 στον ελληνικό ημερήσιο και περιοδικό Τύπο. Είναι μέλος της ΕΣΗΕΑ, της Εταιρείας Γαλλόφωνων Συγγραφέων του Κεμπέκ (UNEQ), καθώς και της Ομοσπονδίας Αγγλόφωνων Συγγραφέων του Κεμπέκ (QWF), και έχει εργαστεί κατά διαστήματα σε ραδιοφωνικούς σταθμούς και στην Ελληνική Τηλεόραση. Από το 1989 ζει και εργάζεται στο Μόντρεαλ του Καναδά. Παράλληλα με τη

δημοσιογραφική και συγγραφική της δραστηριότητα, είναι μέλος του διοικητικού συμβουλίου του Ιδρύματος «Αρχιεπίσκοπος Σπυρίδων» για την Ελληνική Παιδεία και τον Πολιτισμό, με έδρα τη Νέα Υόρκη. Είναι παντρεμένη και έχει ένα γιο.

Η ιουστίνη Φραγκούλη-Αργύρη έχει συγγράψει τα εξής βιβλία:

1. Σπυρίδων, Αρχιεπίσκοπος Αμερικής – Η μοναξιά ενός ασυμβίβαστου (2000) – Mετάφραση στα αγγλικά: The Lonely Path of Ιntegrity (2002)
2. Πετάει, πετάει το σύννεφο (2003)
3. Στις αγορές του κόσμου – επώνυμες ευκαιρίες και μικρές αναλώσιμες ιστορίες (2004)
4. Σπυρίδων, Αρχιεπίσκοπος Αμερικής – Η Παρακαταθήκη – The Legacy, δίγλωσση έκδοση (2005)
5. Ψηλά Τακούνια για πάντα (2006)
6. Ημερολόγιο Αβάνας (2008)
7. Για την Αγάπη των Άλλων (2009)

Παραθέτουμε τέλος το βίντεο για το μυθιστόρημα που κυκλοφόρησε στο διαδίκτυο από τις εκδόσεις Ψυχογιός:

======================================================
Πηγή:
Εκδόσεις Ψυχογιός
Ιστολόγιο της Ιουστίνης Φραγκούλη-Αργύρη

Έγινε στις 26 Σεπτέμβρη στο πλαίσιο των Αισχυλείων 2009 η παρουσίαση δυο νέων έργων της συχωριανής μας ποιήτριας Ιωάννας Κόκλα

Στο πλαίσιο των πολιτιστικών εκδηλώσεων «Αισχύλεια» 2009 -ένας θεσμός που έχει καθιερωθεί από το 1975 στο Δήμο Ελευσίνας- έγινε με μεγάλη επιτυχία, το Σάββατο 26 Σεπτέμβρη, στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου «Λεωνίδας Κανελλόπουλος», η παρουσίαση δυο

νέων ποιητικών συλλογών της συχωριανής μας ποιήτριας – εκπαιδευτικού Ιωάννας Κόκλα. Πρόκειται για «Τό ἐν Ἑλευσῖνι φῶς», που γράφτηκε για την παμμήτειρα γη και για την συμβολική λατρεία της στην Ελευσίνα, καθώς και για την ποιητική συλλογή «Ἡ κοινωνός οὐσία τοῦ χρόνου», ένας ύμνος στην οικουμενικότητα του ελληνικού λόγου – «Ποτάμια φλέβες ιερές, είναι οι λέξεις οι ελληνικές…».

Εισηγήτρια της βιβλιοπαρουσίασης ήταν η Λευκαδίτισσα φιλόλογος κ. Αργυρώ Βερυκίου, ενώ απήγγειλε ο Λευκαδίτης ηθοποιός Δημήτρης Βερύκιος και η ίδια η ποιήτρια. Παρουσιάστηκαν επίσης μελοποιημένα ποιήματά της, με συνοδεία αρχαιοελληνικών οργάνων, από την μουσικό Μαρία Στούπη, με μουσική απόδοση από την μεσόφωνο Ιφιγένεια Κοβάνη και συνοδεία από την πιανίστα Έφη Γιάνναρη και τον επίσης μουσικό Αλέξανδρο Κατσάνη.

Προσεχώς αναμένεται να γίνει, κατόπιν προσκλήσεως, η παρουσίαση των βιβλίων της ποιήτριας στο Δήμο Αργυρούπολης. Στις 11 Νοεμβρίου, στην αίθουσα της Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών, η Ιωάννα Κόκλα θα παρουσιάσει με τη σειρά της μια λογοτέχνιδα της διασποράς, την Ελληνοαμερικανίδα συγγραφέα Βάνα Κοντομέρκου.

Πληροφοριακά αναφέρουμε τέλος ότι τα βιβλία της κ. Ιωάννας Κόκλα μπορεί κάποιος να τα προμηθευτεί από το βιβλιοπωλείο της κ. Μαρίνας Γράψα, που βρίσκεται στην πόλη της Λευκάδας, απέναντι από την ΔΕΗ. Μπορεί επίσης να τα δανειστεί από τη Δημόσια Βιβλιοθήκη Λευκάδας ή από την Ειδική Χαραμόγλειο Λευκαδιακή Βιβλιοθήκη.

Η τελευταία πάντως όσες φορές πήγα τελευταία ήταν κλειστή λόγω επισκευής και ανακαίνισης του κτιρίου όπου στεγάζεται.

Ο Γιάννης Υφαντής παρουσιάζει το βιβλίο του «οι μεταμορφώσεις του μηδενός» στη Λέσχη Ανάγνωσης «ARTηρια»

Θέμα:	Βραδιά Ποίησης – Ο Γιάννης Υφαντής θα παρουσιάσει το βιβλίο του «οι μεταμορφώσεις του μηδενός»
Ημερομηνία:	Σάββατο 10 Οκτώβρη 2009
Ώρα:	21.00
Είσοδος:	Ελεύθερη
Τόπος:	ARTηρια, Μαρίνα Λευκάδας
Διοργανωτής:	ARTηρια
Περισσότερες πληροφορίες:	http://www.artiria.gr Τηλ.: 26450 22820

Βιογραφικό Σημείωμα

Ο Γιάννης Υφαντής γεννήθηκε το 1949 στη Ραΐνα, κοιλάδα της Αιτωλίας. Έχει σπουδάσει Νομικά και παρακολούθησε μαθήματα Φιλοσοφίας, Αρχαιολογίας και Αστρονομίας. Έχει συνεργαστεί μ’ ελληνικές και ξένες εφημερίδες όπως «Το Βήμα», «ΤΑ ΝΕΑ», «Ελευθεροτυπία», «Αθηναϊκή», «Αραμπάς», «Eλ Σάρκ ελ Αουσάντ», «Il sole -24 ore», «Le journal des poetes», κ.α.

Επίσης, έχει συνεργαστεί με όλα σχεδόν τα ελληνικά λογοτεχνικά περιοδικά και αρκετά ξένα όπως: «ΤΕΜΕΝΟS», «ΡΑCΙFIC QUARTERLΥ», «FΟΟΤ ΡRΙΝΤ», «ΑΕGΕΑΝ RΕVIEW, «ΝΟΣΤΡΑΓΙΑ ΛΙΤΕΡΑΤΟΥΡΑ», «ΗΟRΑ DΕ ΡΟΕSΙΑ», «ΙΜΠΝΤΑ», «SΑΡRΙΡΗΑGΕ», «ΟΡΦΕΥΣ» της Σόφιας, «ΛΕΤΕΡΑΤΟΥΡΑ» (Lettre Internasionale της Σόφιας), «ΒΕΝΕΕΝ», «ΕCRITURE», «Journal of Literature & Aesthetics», κ.α.

Τα τελευταία χρόνια έχει συνεργαστεί κυρίως με τα ακριτικά περιοδικά ΠΟΡΦΥΡΑΣ (Κέρκυρα), ΑΚΤΗ (Κύπρος) και ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ( Κοζάνη).

Έχει εργαστεί για δύο χρόνια στο Κρατικό Ραδιόφωνο Θεσσαλονίκης, κάνοντας την εκπομπή «Ελληνική και παγκόσμια ποίηση» αφενός και αφετέρου την εκπομπή «Κατά βάθος το θέμα είναι ένα».

Επίσης, έχει κάνει μαθήματα (παρουσιάζοντας το ποιητικό και εικαστικό έργο του) κι ακόμα ομιλίες (Ρεμπώ, Σεφέρη, Ρίτσο, Ελύτη, Καβάφη), σε διάφορα Γυμνάσια και Λύκεια, στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, σε πνευματικά κέντρα και γκαλερί της Αθήνας, της Θεσσαλονίκης και της περιφέρειας.

Ποιήματά του μεταφράστηκαν κυρίως στα Ιταλικά, στα Βουλγαρικά, στα Αγγλικά, στα Γαλλικά, στα Αραβικά, στα Φινλανδικά, όπως επίσης στα Ρωσικά, στα Ισπανικά, στα Σλαβομακεδόνικα, στα Κινέζικα, στα Σερβικά, στα Κουρδικά, στα Εβραϊκά και στα Γερμανικά. Ποιήματα του μελοποίησε ο Άγγλος μουσικός Ivan Moody.

Ύστερα από πρόσκληση που του έκαμαν παρουσίασε το έργο του σε διάφορα φεστιβάλ του εξωτερικού (Αίγυπτο, Φινλανδία, Κύπρο, Γαλλία, Βουλγαρία, Γερμανία Αλγερία κ.λπ.)

Αν και πιστεύει ότι τα βιβλία γίνονται μόνα τους, εντούτοις, παραδόξως, το 1995 στο Κάιρο, του απένειμαν γι’ αυτά το «βραβείο Καβάφη».

Έργα

• Μανθρασπέντα (ποιήματα 1977).
• Μυστικοί της Ανατολής, (μεταφράσεις Σούφι , Ινδουιστών, Ταό και Ζεν ποιητών, 1980).
• Αρχαία Έδδα (μετάφραση της Αρχαίας Ισλανδικής Έδδας , 1983).
• Ο Καθρέφτης του Πρωτέα (ποιήματα, 1986).
• Αθανάτου Μνήμης Σημεία (ποιητικά, φιλοσοφικά δοκίμια για τον Οιδίποδα και το Μαντείο των Δελφών, 1987).
• Ποιήματα Κεντήματα στο Δέρμα του Διαβόλου (ποιήματα 1988).
• Ναός του Κόσμου (ποιήματα 1997).
• Πυρ αειζώον (ντοκυμαντέρ του Χρήστου Αρώνη, 1977 ).
• Ο Κήπος της Ποίησης (4.000 χρόνια ξένης ποίησης, 2001).
• Αρχέτυπα (συνθέσεις από φωτογραφίες, ζωγραφιές και χειρόγραφη ποίηση, 2001).
• Αλέκτωρ ο Εράσμιος ( ερωτικά ποιήματα) – ( χαλκογραφίες του Γιώργου Σταθόπουλου, 2002).
• Το ιδεόγραμμα του φιδιού (φιλοσοφικά δοκίμια, συνεντεύξεις, θρύλοι και η ερμηνεία τους, όνειρα και η ερμηνεία τους, πραγματικά περιστατικά, μηνύματα στο κινητό, 2003).
• Έρως ανίκατε μάχαν (ερωτικά ποιήματα, 2004).
• Μάσκες του Τίποτε (ποιήματα – πήλινο βιβλίο στα ελληνικά και στα γαλλικά κατασκευασμένο από την γλύπτρια Marie-Jose Armando, 2005).
• Κάτω απ’ το εικόνισμα των άστρων (ποιήματα, 2006).
• Οι μεταμορφώσεις του μηδενός (ποιητικές συλλογές, 2009).
• Ο Γιάννης Υφαντής, διαβάζει Γιάννη Υφαντή (cd διαρκείας 73 λεπτών, LYRA, 2009).

Το «Σουέλ» είναι το τρίτο κατά σειρά μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη που μεταφράστηκε στα γερμανικά

Έτυχε να δω από κοντά τη συγγραφέα Ιωάννα Καρυστιάνη σε μια εκδήλωση της λευκαδίτικης λέσχης «ARTηρια», που έγινε τον περασμένο Μάρτη. Μου άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις κατά την παρουσίαση του συγγραφικού της έργου (διήγημα, μυθιστόρημα, κινηματογραφικό σενάριο). Εκείνο δε που μου έκανε τότε ιδιαίτερα εντύπωση ήταν ότι μίλησε, έτσι τουλάχιστον έφτασε σε μένα, από τα βάθη της ψυχής της.

Το 2001 η Ελλάδα ήταν τιμώμενη χώρα στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Φραγκφούρτης, αλλά τα περισσότερα βιβλία που είχαν μεταφραστεί τότε στα γερμανικά δεν επιβίωσαν στην αγορά. Η Ιωάννα Καρυστιάνη συνιστά εξαίρεση. Πλησιάζει σιγά-σιγά και φέτος η ημερομηνία της Διεθνούς Έκθεσης Βιβλίου της Φραγκφούρτης,

της μεγαλύτερης ανά τον κόσμο στο είδος της, ο τόπος όπου μπορεί να μη γίνονται πια όπως παλιότερα πνευματικές και ιδεολογικές ζυμώσεις, αλλά οπωσδήποτε αγοραπωλησίες πνευματικών δικαιωμάτων, αγορές βιβλίων που θα μεταφραστούν στη συνέχεια και θα εκδοθούν σε άλλες γλώσσες. Στις 14 Οκτωβρίου το βράδυ είναι τα φετινά εγκαίνια, με τιμώμενη χώρα αυτή τη χρονιά την Κίνα, την Κίνα που θα είναι του χρόνου τιμώμενη χώρα και στη Διεθνή Έκθεση Βιβλίου της Θεσσαλονίκης. Δεν μπορεί να προδικάσει κανείς αν φέτος στη Φραγκφούρτη οι ελληνικοί εκδοτικοί οίκοι θα πουλήσουν δικαιώματα ελληνικών βιβλίων στους ξένους, σίγουρο είναι ότι θα αγοράσουν, αυτό δείχνει η εμπειρία μέχρι σήμερα, οι εισαγωγές βιβλίων είναι δυσανάλογα πολλές σε σύγκριση με τις εξαγωγές μας, το ισοζύγιο χρόνια ελλειμματικό. Οι λόγοι ποικίλοι και έχουμε αναφερθεί πολλές φορές σ’ αυτούς.

Λίγο αλλά καλό

Αλλά γιατί να σχολιάζουμε μονίμως το αρνητικό ή υποτιθέμενα αρνητικό και όχι το θετικό ή τουλάχιστον υποτιθέμενα θετικό; Και το θετικό είναι λίγο, αλλά καλό. Αυτό το φθινόπωρο ένας από τους σημαντικότερους λογοτεχνικούς οίκους του γερμανόφωνου χώρου, ο Suhrkamp, παρουσιάζει στο κοινό σε γερμανική μετάφραση το μυθιστόρημα της Ιωάννας Καρυστιάνη «Σουέλ». Κυκλοφόρησε αυτές τις μέρες με τίτλο «Τα μάτια της θάλασσας». Συχνά οι τίτλοι αλλάζουν όταν τα βιβλία μεταφράζονται. Γιατί το «Σουέλ», που σημαίνει αθόρυβο κύμα, μπορεί και για τον Έλληνα αναγνώστη να μη σημαίνει τίποτα, αλλά ο ήχος εξάπτει τη φαντασία και την περιέργεια. Ο Γερμανός αναγνώστης προτιμά μια ασφαλέστερη κλείδα για να μπει στην επικράτεια της φαντασίας και ο τίτλος «Τα μάτια της θάλασσας» είναι μια τέτοια κλείδα για να περάσει το κατώφλι προς το βασίλειο της ζωής των ναυτικών και της παραμελημένης αγάπης και όλων αυτών των θεμάτων που θίγει στο βιβλίο της η Καρυστιάνη.

Βιβλία που αγοράζονται

Θα το αγοράσουν το βιβλίο οι Γερμανοί αναγνώστες; Όλα δείχνουν πως ναι. Ο οίκος Suhrkamp ξεκίνησε με την Καρυστιάνη, και συγκεκριμένα με το βιβλίο της «Μικρά Αγγλία» το 2001, τότε που ίσως θυμάστε η Ελλάδα και πρωτίστως η λογοτεχνία της ήταν τιμώμενη στην έκθεση της Φραγκφούρτης. Και συνέχισε με το άλλο βιβλίο της, το «Κουστούμι στο χώμα» το 2003. Και τώρα το Σουέλ. Καλή συγγραφέας η Καρυστιάνη, δεν περιμέναμε να το μάθουμε από τον Suhrkamp. Αλλά καλή για τον Suhrkamp και όχι μόνο για τους κριτικούς σημαίνει ότι τα βιβλία της αποκτούν το δικό τους κοινό και στο εξωτερικό, στο γερμανόφωνο στην περίπτωσή μας.

Μόνο έτσι καλύπτουν τα έξοδα της μετάφρασης και της έκδοσης και αποφέρουν κέρδος και στον οίκο. Και αυτό η Καρυστιάνη το κατάφερε. Με κατά μέσο όρο 10 000 αντίτυπα από το κάθε βιβλίο της στα γερμανικά και άλλα τόσα για την πιο προσιτή έκδοση τσέπης διασφαλίζει μετά την εμπιστοσύνη της κριτικής και την πίστη του ξένου οίκου προς αυτήν. Και να που ο Suhrkamp εκδίδει τώρα το τρίτο κατά σειρά μυθιστόρημά της. Δυστυχώς δεν συνέβη το ίδιο με τους περισσότερους Έλληνες συγγραφείς που είχαν μεταφραστεί το 2001 στα γερμανικά ενόψει της Φραγκφούρτης (Πηγή: Deutsche Welle).

Να σημειώσουμε ότι το βιβλίο μεταφράστηκε και αυτή τη φορά από την Michaela Prinzinger – είχε μεταφράσει το μυθιστόρημα «Schattenhochzeit» («Κουστούμι στο χώμα») που είχε εκδοθεί από τον ίδιο οίκο το 2003. Κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες, στις 21.09.2009, (ISBN: 978-3-518-42104-8) και κοστίζει 22,80 €. Και ακόμη ότι για την παρουσίαση του βιβλίου στο γερμανόφωνο κοινό έχουν προγραμματιστεί οι ακόλουθες εκδηλώσεις:

03.11.2009	19:30 Uhr	Graz Lesung
05.11.2009	18:00 Uhr	Berlin Buchpräsentation
06.11.2009	20:00 Uhr	Weimar Lesung
09.11.2009	20:00 Uhr	München Lesung

Παρουσίαση των δυο τελευταίων ποιητικών έργων της συγχωριανής μας ποιήτριας Ιωάννας Κόκλα στα «Αισχύλεια» του Δήμου Ελευσίνας

Στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αισχυλείων 2009 του Δήμου Ελευσίνας θα γίνει, το Σάββατο 26 Σεπτέμβρη, στο Πολιτιστικό Κέντρο Δήμου Ελευσίνας «Λεωνίδας Κανελλόπουλος» (Δραγούμη 37, Παραλία Ελευσίνας, τηλ. 2105544325), στις 20.30, παρουσίαση των δυο τελευταίων ποιητικών έργων της συγχωριανής μας ποιήτριας και εκπαιδευτικού Ιωάννας Κόκλα:

«Τό ἐν Ἑλευσῖνι φῶς» και «Ἡ κοινωνός οὐσία τοῦ χρόνου».

Εισηγήτρια:
Η εκπ/κός φιλόλογος τεχνοκριτικός Αργυρώ Βερυκίου Μπαλντά.

Απαγγελίες:
Ο ηθοποιός Δημήτρης Βερύκιος και η ποιήτρια Ιωάννα Κόκλα με συνοδεία αρχαιοελληνικών οργάνων από τον μουσικό Πουλή Παναγιώτη (Αγησίστρατο, μέλος του συλλόγου Σπαρτιατικές Μόρες).

Θα παρουσιαστούν μελοποιημένα ποιήματα της ποιήτριας από την μουσικό Μαρία Στούπη με μουσική απόδοση από την μεσόφωνο Ιφιγένεια Κοβάνη, με συνοδεία από την πιανίστα Έφη Γιάνναρη και τον επίσης μουσικό Αλέξανδρο Κατσάνη.

Από την παρουσίαση του βιβλίου «Υπαινιγμοί» και το τιμητικό αφιέρωμα στον ποιητή Κώστα Μαμαλούκα (1954-2006)

Παρουσία πλήθος κόσμου, των Αρχών του τόπου μας -κ.κ. βουλευτή, δημάρχου και νομάρχη- έγινε χθες βράδυ στον κήπο της δημόσιας βιβλιοθήκης η παρουσίαση του βιβλίου «Υπαινιγμοί» και το τιμητικό αφιέρωμα στον Λευκαδίτη ποιητή Κώστα Μαμαλούκα που διοργάνωσε η Δημόσια Βιβλιοθήκη Λευκάδας. Ήταν μια πετυχημένη ως προς όλα αυγουστιάτικη βραδιά.

Ο Κώστας Μαμαλούκας γεννήθηκε το 1954 στη Λευκάδα, όπου έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Σπούδασε Φυσική στο Πανεπιστήμιο Πατρών και εργάστηκε σαν καθηγητής στον ιδιωτικό τομέα. Εκλέχτηκε δημοτικός σύμβουλος το 1994. Εξέδωσε δύο ποιητικές συλλογές («Διαχρονισμοί», 1982 και «Αλλοτροπία του Φθινοπώρου», 1983) και την εφημερίδα «Άποψη» (1995-1998). Ήταν βαθύς γνώστης της ποίησης του Οδυσσέα Ελύτη.

Ποιήματα και άρθρα του δημοσιεύτηκαν στις τοπικές εφημερίδες της Λευκάδας. Πέθανε το Δεκέμβριο του 2006 σε τροχαίο ατύχημα.

Η ποιητική του συλλογή «Υπαινιγμοί» εκδόθηκε το 2009 από τις εκδόσεις «Απόπειρα». Πρόκειται για μια έκδοση εκτός εμπορίου που κυκλοφόρησε σε 500 αντίτυπα, πολλά από τα οποία μοιράστηκαν δωρεάν στους συμμετέχοντες στην χθεσινοβραδινή παρουσίαση. Την επιλογή των ποιημάτων και την επιμέλεια της έκδοσης είχε ο συγγραφέας και ανιψιός του ποιητή Δημήτρης Μαμαλούκας.

Στο πάνελ της παρουσίασης από αριστερά: Η κ. Μαρία Ρούσου, ο κ. Δημήτρης Μαμαλούκας, η κ. Λιλή Καραβία και ο κ. Σπύρος Βρεττός

Για τον ποιητή μίλησαν η κ. Μαρία Ρούσσου Προϊσταμένη της Δημόσιας Βιβλιοθήκης Λευκάδας, που ήταν και η οικοδέσποινα της βραδιάς, ο συγγραφέας κ. Δημήτρης Μαμαλούκας -έχει γράψει μεταξύ άλλων το βιβλίο «Η χαμένη βιβλιοθήκη του Δημητρίου Μόστρα» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Καστανιώτη»- η Αρχιτέκτων Μηχανικός και φίλη του ποιητή κ. Λιλή Καραβία, ενώ μια τεχνοκριτική προσέγγιση του έργου του επιχείρησε ο κ. Σπύρος Βρεττός, συγγραφέας και δ/φ.

Αρκετός κόσμος μαζεύτηκε στον κήπο της Δημόσιας Βιβλιοθήκης για να τιμήσει τον συντοπίτη μας ποιητή Κώστα Μαμαλούκα

Χαιρέτησαν οι παριστάμενοι κ.κ. βουλευτής, Νομάρχης και Δήμαρχος. Προς το τέλος της εκδήλωσης είπαν λίγα λόγια για τον ποιητή και φίλο τους ο Πρόεδρος της Εταιρείας Λευκαδικών Μελετών κ. Θωμάς Π. Κατωπόδης -«Λευκάδιο ευπατρίδη» τον αποκάλεσε- και ο Πρόεδρος του Ορφέα κ. Κώστας Κατωπόδης.

Παραθέτουμε τέλος από την ποιητική συλλογή «Υπαινιγμοί» που διανεμήθηκε το ποίημα «Λευκάδα», ένας ύμνος για το νησί μας, και κατά πολλούς από τα πιο μεστά ποιήματα του ποιητή.

	Λευκάδα
	Παραδομένη ολοχρονίς στ’ ουρανού τις τύψεις
	στο δάκρυ του Γαρμπή και στο Νοτιά π’ αχνίζει
	Ανατέλλει πίσω από κάθε καμπή αισθήματος
	Αυτή
	Της Νοσταλγίας μας η λυδία λίθος
	Γραμμένη μ’ ασβεστόλιθο και κυπαρίσσι
	Με περδικολαλήματα μ’ αφρούς και μ’ ακρωτήρια
	Με τρεχαντήρια κόκκινα στους πόθους του πελάγους
	Με τις τεράστιες συλλαβές του αισθήματος
	Με σύννεφα βαριά και με κλωνάρια του ήλιου
	Σκαρφαλωμένη στα κύματα χαμένη στους ανέμους
	Του Ιονίου Ωραία
	Λευκάδα
	Καμίνι του ήλιου
	Γερμένη στο πλευρό του Μαΐστρου
	Ερωτεύεται τα καλοκαίρια
	Με περίσσιο άσπρο στους κόρφους της
	Με χρυσοδέλφινα και μ’ αγριοπερίστερα
	Μ’ αγράμπελες
	Και τ’ άρωμα το επαναστατημένο της ρίγανης.
	Γερμένη κάτω απ’ τις ελιές
	Δυό πιθαμές πάνω από τη διαφάνεια των νερών
	Όπου το μάτι βλέπει μόνο τον πόθο
	Και μετά ξανά τον πόθο
	Ερωτεύεται τα καλοκαίρια
	Λευκάδα
	Πέτρα στου Έρωτα το δαχτυλίδι
	Γραμμένη στο Πνεύμα γραμμένη στην Ποίηση
	Γραμμένη στο Θρύλο γραμμένη με χρώματα
	Γραμμένη μ’ ασβεστόλιθο και κυπαρίσσι…

Παρουσίαση του βιβλίου «Υπαινιγμοί» του Κώστα Μαμαλούκα (1954 – 2006)

H Δημόσια Βιβλιοθήκη Λευκάδας σας προσκαλεί στην

Παρουσίαση του βιβλίου «Υπαινιγμοί»
Τιμητικό αφιέρωμα στον ποιητή Κώστα Μαμαλούκα (1954-2006)

το Σάββατο 22 Αυγούστου 2009, ώρα 7.30 μ.μ.

στον κήπο της Βιβλιοθήκης.

Ο μ ι λ η τ έ ς

Μαρία Ρούσσου, Προϊστ. Δημόσιας Βιβλιοθήκης Δημήτρης Μαμαλούκας, συγγραφέας Λιλή Καραβία, Αρχιτέκτων Μηχανικός Σπύρος Βρεττός, συγγραφέας, δ/φ

O Πρόεδρος		Η Προϊσταμένη
Αριστείδης Κατωπόδης		Μαρία Ρούσσου

Το βραβευμένο βιβλίο Γαστρονομίας 2008-2009 «Λευκαδίτικα Μαγειρέματα» της Εύης Βουτσινά τώρα και στα Αγγλικά

Ένα βιβλίο για τη μαγειρική, αλλά και για τους ανθρώπους της Λευκάδας, γραμμένο από μια Λευκαδίτισσα γι’ αυτόν τον τόπο με το γλαυκό φως, με την ελιά και το κυπαρίσσι, με τη σμαραγδένια θάλασσα…

Η Εύη Boυτσινά γεννήθηκε το 1950 στη Λευκάδα, όπου και έζησε μέχρι το 1968. Έκανε σπουδές αγγλικής φιλολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο και δίδαξε αγγλικά, ιδιωτικά, για μερικά χρόνια. Εδώ και μια εικοσιπενταετία ασχολείται επαγγελματικά με τη μαγειρική. Παράλληλα ασχολείται και με τη θεωρητική πλευρά της γαστρονομίας και αρθρογραφεί σχετικά.

Επίσης καταγράφει συστηματικά την παραδοσιακή κουζίνα, ταξιδεύοντας σε όλη την Ελλάδα. Αυτό το υλικό των καταγραφών είναι και η αφετηρία για το δημιουργικό κομμάτι της δουλειάς της ως μαγείρισσας. Το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Το ψωμί» κυκλοφόρησε το 1995 από τις Εκδόσεις Τροχαλία και η Β’ έκδοση το 2000 από τις Εκδόσεις Καστανιώτη. Η τετράτομη «Γεύση Ελληνική» είναι το δεύτερο έργο της γύρω από τη γαστρονομία (Εκδόσεις Καστανιώτη 1998, 2007). Ακολούθησε η τρίτομη «Απλή μαγειρική της αγίας καθημερινότητας» (Εκδόσεις Καστανιώτη, 2004) και το «Κρόκος-σαφράν» (Αναγκαστικός Συνεταιρισμός Κροκοπαραγωγών Κοζάνης, 2004). Έχει εκδώσει επίσης το τρίτομο έργο «Βιογραφίες 360 Ελλήνων συγγραφέων και μικρό ανθολόγιο» (Εκδόσεις Κτίστη, 1981). Θα ήθελε να μαγειρέψει για τον Θεόδωρο Ντοστογιέφσκι, για τους Μπητλς, για τον Μάρκο Βαμβακάρη και για τον Βαν Γκογκ και πιστεύει πως μια μέρα θα τα καταφέρει.

Η Εύη Βουτσινά με το βιβλίο «Λευκαδίτικα μαγειρέματα» επιστρέφει στις ρίζες της. Η αναζήτησή της δεν περιορίζεται σε συνταγές. Την ενδιαφέρουν οι τεχνικές παρασκευής των φαγητών, οι ανθρώπινες συνθήκες κι όλα εκείνα τα «μικρά» που χαρίζουν σε κάθε παρασκεύασμα τη χαρακτηριστική του γεύση, όλα εκείνα που συνθέτουν το ήθος των φαγητών.

Συγγραφέας: Βουτσινά Εύη Λ., Εκδότης: Fagotto, ISBN: 960-6685-14-4, Έτος έκδοσης: 2008, Tιμή: €22.00

Εντέλει, συλλέγοντας συνταγές αλλά και ιστορίες γύρω από αυτές, η Εύη Βουτσινά εργάζεται σαν λαογράφος: στα βιβλία της πρωταγωνιστούν οι κύκλοι του χρόνου, ο ρυθμός και η αρμονία της φύσης· πρωταγωνιστεί η ουσία της ελληνικής μαγειρικής (και, ευρύτερα, της μεσογειακής), που είναι το μέτρο. Μα πάνω απ’ όλα πρωταγωνιστούν οι άνθρωποι: εκείνοι που αποδέχονται να μοιραστούν μαζί μας τις μνήμες τους, που αναλαμβάνουν να αφηγηθούν γοητευτικές ιστορίες από τα παλιά, οι οποίες γεφυρώνουν με απλότητα το χτες με το σήμερα.

Το βιβλίο της Εύης Βουτσινά Λευκαδίτικα μαγειρέματα τιμήθηκε με το Βραβείο GOURMET 2008-2009 στην κατηγορία Βιβλίο Γαστρονομίας Έλληνα Συγγραφέα.

THE COOKERY OF LEFKADA
Evi Voutsina

A book about cooking as well as about the people of Lefkada, written by a lefkadian author, for this land of azure light, of the olive tree and cypress, of emerald seas. Evi Voutsina returns to her roots in writing this book, after having roamed around the whole of

Greece for at least twelve years, gastronomic culture. Her search does not stop at writing down recipes. She is interested in the techniques of food preparation, researching and recording the country’s the conditions of life, the human aspect and all the ‘little touches’ that give each dish its particular taste: everything that constitutes the ethos of food. In the end result, while collecting recipes and listening to the stories around them, Evie Voutsina’s work is also folklore: the axis of her books is the turning seasons, the rhythms and harmony of nature; the leading role is the essence of Greek cooking (and more broadly, Mediterranean cuisine), which is the measure of it all. Pre-eminently, however, the protagonists are the people, those who are willing to share their memories with us, who will tell their charming stories of the past, with which in simplicity, yesterday is bridged to today.

Evi Voutsina’s book “The Cookery of Lefkada” was awarded the 2008 GOURMET Prize in the category of ‘Book of Gastronomy by a Greek author’

ISBN: 978-960-6685-19-4

Για περισσότερες πληροφορίες: Fagotto Books

Κι όμως οι καιροί δεν είναι καθόλου δύσκολοι …για την καλή ποίηση

«Δύσκολοι καιροί για ποίηση», είχε σχολιάσει πρόσφατα ένας αναγνώστης μας σε μια σχετική ανάρτηση του ιστολογίου, που αφορούσε στην αναγγελία της παρουσίασης κάποιας ποιητικής συλλογής. Άρχισα κι εγώ πράγματι να το ψιλοσκέφτομαι, μήπως και έχει δίκιο, ιδιαίτερα κατακαλόκαιρα και με την πλημμύρα των πολιτιστικών εκδηλώσεων που διοργανώνονται στον τόπο μας. Δεν είναι δα και λίγο πράγμα να συναγωνίζεται κανείς κατά κάποιο τρόπο μια συναυλία του συμπαθούς κατά τα άλλα τραγουδιστή Γιάννη Πλούταρχου, που ξέρει ότι «τραβάει», και που έλαβε επίσης χώρα την ίδια ώρα στο Ενετικό Κάστρο Λευκάδας.

Όσοι όμως παραβρέθηκαν χθες βράδυ στο κηποθέατρο «Άγγελος Σικελιανός» κατά την παρουσίαση της ποιητικής συλλογής «Καφέ Ρετρό» του συντοπίτη μας ποιητή Δημητρίου Ε. Σολδάτου, θα παραδεχτούν ότι η καλή ποίηση θα βρίσκει πάντα το κατάλληλο ακροατήριο. Κι αυτό απαρτίζονταν από πολλούς χθες βράδυ… Γέμισε το κηποθέατρο. Λίγοι μεν οι επίσημοι, αρκετοί όμως οι άνθρωποι των τεχνών και των γραμμάτων του τόπου μας -μεταξύ αυτών διέκρινα την συγχωριανή μας, επίσης ποιήτρια, Ιωάννα Κόκλα- αλλά απλός κόσμος οι περισσότεροι.

Οι συντελεστές της παρουσίασης και ο ποιητής. Διακρίνονται από αριστερά: Ισιδώρα Κοψιδά (έπαιξε όμποε), ο πιανίστας Φώτης Μιχαλάκης, η συντονίστρια της βραδιάς κ. Αργυρώ Βερυκίου-Μπαλτά, ο απαγγέλων κ. Δημήτρης Ζακυνθινός και ο ποιητής Δημήτριος Ε. Σολδάτος

Εξαίρετη η παρουσίαση από τη φιλόλογο – τεχνοκριτικό κ. Αργυρώ Βερυκίου-Μπαλτά. Συγχαρητήρια στα παιδιά, επίσης Λευκαδίτες, Φώτη Μιχαλάκη (πιάνο) και Ισιδώρα Κοψιδά (όμποε) που είχαν αναλάβει τη μουσική επένδυση, καθώς και στον Λευκαδίτη ηθοποιό Δημήτρη Ζακυνθινό για τις απαγγελίες των δυο πεζών και των ποιημάτων από τη συλλογή «Καφέ Ρετρό» του ποιητή Δημήτρη Σολδάτου.

Στο τέλος της υπέροχης βραδιάς, που προσωπικά μου φάνηκε -δεν ξέρω τον λόγο, ίσως να μην ήθελαν να κουράσουν- ότι τέλειωσε κάπως απότομα (δεν ακούστηκαν κάμποσα ποιήματα της συλλογής, μεταξύ αυτών και το «κουρείο», που μου αρέσει ιδιαίτερα), ο ποιητής Δημήτρης Σολδάτος καθώς και ο απαγγέλων συνονόματός του κ. Ζακυνθινός τιμήθηκαν με αναμνηστικές πλακέτες από το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Λευκαδίων.

Ο δήμαρχος του Δήμου Απολλωνίων κ. Γιώργος Λογοθέτης αναγγέλει την διοργάνωση εκ μέρους του Δήμου Απολλωνίων των «Σαπφείων» στον ναό του Απόλλωνα, στο ακρωτήρι Λευκάτας, κατόπιν ιδέας του ποιητή Δημήτρη Σολδάτου

Ο δήμαρχος Απολλωνίων κ. Γιώργος Λογοθέτης που παραβρέθηκε στην εκδήλωση, ανάγγειλε επίσης δια μικροφώνου, ότι με ιδέα του Δημήτρη Σολδάτου ο Δήμος Απολλωνίων θα διοργανώσει προσεχώς στον ναό του Απόλλωνα, στο ακρωτήριο Λευκάτας, τα «Σάπφεια», εκδηλώσεις που θα γίνουν για πρώτη φορά φέτος, και στις οποίες θα συμμετάσχει και η συνθέτρια Phil Holland.

Παρουσίαση του βραβευμένου από την Ακαδημία Αθηνών βιβλίου «Καφέ Ρετρό» του Δημητρίου Ε. Σολδάτου

Μια προσέγγιση του βραβευμένου από την Ακαδημία Αθηνών βιβλίου «Καφέ Ρετρό» του Δημητρίου Ε. Σολδάτου.

Ημερομηνία:	Τετάρτη 29 Ιουλίου 2009
Ώρα:	21.30
Τόπος:	Κηποθέατρο «Άγγελος Σικελιανός»
Περιοχή:	Λευκάδα
Θέμα:	Μουσική και Ποίηση. Παρουσίαση του βραβευμένου από την Ακαδημία Αθηνών βιβλίου του Δημητρίου Ε. Σολδάτου «Καφέ Ρετρό»
Περισσότερες πληροφορίες:	Παρουσίαση: Αργυρώ Βερυκίου-Μπαλτά Απαγγελίες: Δημήτρης Ζακυνθινός Πιάνο: Φώτης Μιχαλάκης Όμποε: Ισιδώρα Κοψιδά

Το σκεπτικό βράβευσης της συλλογής από την Ακαδημία ήταν το εξής: «O βραβευόμενος ποιητής διακρίνεται για την παράξενη επιδεξιότητα της γραφής του να εναρμονίζει το παραδοσιακό ύφος με μια σύγχρονη αποφθεγματική ανατρεπτικότητα, διατηρώντας τον σεβασμό στο λυρικό στοιχείο. Ευχάριστα αισθητό αποδεικνύεται το αποτέλεσμα, καθώς το τέλος σχεδόν κάθε ποιήματος ανάλαφρα το απογειώνει ο απρόοπτος

σημερινός αέρας μιας ελεύθερης και τολμηρά εκφρασμένης ανησυχίας, ενώ παράλληλα «ξεμυτίζουν» ενίοτε κάποια μεταφυσικά στοιχεία».

Παραθέτουμε από τη συλλογή το ποίημα «Ο μπάρμπα-Γιάννης»:

Ο μπάρμπα-Γιάννης

Πανέξυπνο ήταν γεροντάκι,
που ‘χε ένα ύφος σαν παιδάκι.
Χοντρά γυαλιά, τριμμένα ρούχα…
Αχ, πόση, Θε μου, αγάπη του ‘χα!

Με το που μ’ έβλεπε μπροστά του,
ξανάνιωνε απ’ τη χαρά του!
Κι απ’ το σοφό του έβγαζε στόμα
κουβέντες που θυμάμαι ακόμα:

“Άσε να λεν, μου ‘λεγε, οι άλλοι
που σκέπτονται με το κεφάλι
το… κάτω! Κι άκου εσύ το πάνω.
Ποτέ μη θες τα παραπάνω

απ’ τ’ αρκετά. Μην προσποιείσαι,
κι ας σε μισούν γι’ αυτό που είσαι,
γιατί για εκειό που παριστάνεις
αν σ’ εκτιμούν, τι να το κάνεις;

Η αδικία είναι φίδι!
Μα στη ζωή, το γόρμο απίδι
το τρώει το κουτσό γουρούνι…”
Κι όλο κουνούσε το μπαστούνι

σα να φοβέριζε, από πέρα
το χάρο που έφτασε μια μέρα,
για να θολώσει τα γυαλιά του
με την ανάσα του θανάτου!

Αυτός ήταν ο μπάρμπα-Γιάννης
ο Πατσαλίκης, ο “Αι-Γιάννης”.
“Ο παλαβός” θα πουν οι άλλοι-
μα, με το… κάτω τους κεφάλι!

Πηγή:
Το ιστολόγιο του ποιητή Δημητρίου Ε. Σολδάτου. Εδώ μπορείτε να διαβάσετε περισσότερα για τη συλλογή «Καφέ Ρετρό».

Παρουσίαση της ποιητικής συλλογής «Παιγνίδι Αιχμηρό» της Νόνης Σταματέλου

Τίτλος: Παιχνίδι αιχμηρό - Σειρά: Νεοελληνική ποίηση - Εκδότης: Gutenberg - ISBN: 960-01-1265-7 - Έκδοση: Δεκέμβριος 2008

Η παρουσίαση της ποιητικής συλλογής της Νόνης Σταματέλου με τίτλο «Παιγνίδι Αιχμηρό» θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 1 Αυγούστου και ώρα 9.00 μ.μ. στην πλατεία Τσουκαλάδων. Το βιβλίο παρουσιάζουν οι: Ιωάννης Ν. Περυσινάκης, Καθηγητής της αρχαίας ελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Βούλα Σκαμνέλου, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων και η Δέσποινα Καλέζου, Φιλόλογος. Ποιήματα θα απαγγείλουν οι Σπύρος Τυπάλδος και η Νόνη Σταματέλου, ενώ στο πιάνο θα είναι η γνωστή πιανίστα Γεωργία Νικολάου Τέντα.

Στην Λευκάδα μπορεί κάποιος να προμηθευτεί την ποιητική συλλογή της Νόνης Σταματέλου στο βιβλιοπωλείο του Τσιρίμπαση.

Η Νόνη Σταματέλου γεννήθηκε το 1960 στις Τσουκαλάδες Λευκάδας και είναι απόφοιτη της Θεολογικής Σχολής της Θεσσαλονίκης. Ζει και δημιουργεί στα Γιάννενα, όπου εργάζεται ως καθηγήτρια στο 7ο Γενικό Λύκειο Ιωαννίνων με έντονη εκπαιδευτική και πολιτιστική δράση. Έχει κάνει δημοσιεύσεις σε περιοδικά και εφημερίδες. Είναι μέλος πολιτιστικών συλλόγων και της Εταιρείας Λογοτεχνών και Συγγραφέων Ηπείρου. Η ποιητική της συλλογή «Παιγνίδι Αιχμηρό» περιλαμβάνει τριάντα ένα

Νόνη Σταματέλου

ποιήματα, μεταξύ αυτών και τα «Μάνα» και «Παιγνίδι Αιχμηρό», που τιμήθηκαν με το πρώτο βραβείο στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό ποίησης Βόλου (2008).

Παραθέτουμε τα δυο ποιήματα:

	Μάνα
	Το διάνεμά σου μεσ’ στο σπίτι
	Σαν να μην έχεις φύγει από καιρό…
	Κάπου-κάπου θαρρώ πως τις νύχτες
	Κάποιος ποτίζει το βασιλικό
	Και σα δροσίσει τα χαράματα
	Κλείνει απαλά το τζάμι.
	Να ’ρχεσαι
	Να με ξυπνάς
	Και να μου σκεπάζεις την πλάτη
	Όπως τότε.
	Να μου διαβάζεις στη γωνιά μας
	απ’ το παλιό αναγνωστικό.
	Έχει άλλη γλύκα ο Παπαδιαμάντης
	απ’ το στόμα σου, μάνα
	Άλλο βάρος τα Συναξάρια…

	Παιχνίδι αιχμηρό
	Από μικρό παιδί κάνω παιχνίδια με τις λέξεις.
	Μ’ άρεσε πάντα να τις βάζω στη σειρά
	Να τους αλλάζω θέση, να τις κοιτώ από μακριά
	Να βάζω ανάμεσά τους άλλες, καινούριες.
	Σαν χελιδόνια μοιάζανε στο σύρμα
	στου τετραδίου τις γραμμές.
	Σαν να μιλούσαν μεταξύ τους
	Για κάποιο αιώνιο μυστικό
	Για κάποιο μαγικό ταξίδι.
	Μου άρεσαν πολύ οι λέξεις που είχαν λ
	Όπως κυκλάμινο, λουλούδι, αεροπλάνο
	Γιαννούλα, θάλασσα, ποδήλατο, λιμάνι.
	Μετά αγάπησα πολύ όλα τα γράμματα
	Κι’ άρχισαν να μου λεν τα μυστικά τους
	Να παίρνουν μόνα τους μια θέση στο λευκό χαρτί
	και να μου ψιθυρίζουν τ’ όνομά τους.
	Καμμιά φορά μου φεύγουν απ’ τα χέρια οι λέξεις
	Δεν τις προλαβαίνω
	Και τρέχουν-τρέχουν και πετούν σαν μεθυσμένες.
	Κουράζομαι για να τις κυνηγώ
	Μου παίρνει και μερόνυχτα.
	Λ ί γ ο ι πιστεύουν ύστερα πόσο πονάει
	των λέξεων το παιχνίδι
	Και πως τα δάκρυα στο χαρτί κάνουν λακκούβες
	και οι λεξούλες μου σκοντάφτουν και χτυπάνε.
	Κι’ αν είσαι μέσ’ σ’ αυτούς τους λ ί γ ο υ ς
	και μόνο τότε βλέπεις την αλήθεια
	Πως είν’ η ποίηση παιχνίδι αιχμηρό.
	Πως
	Καμμιά φορά
	για να φτιάξεις ένα στίχο
	Ίσως πρέπει να χάσεις ένα φίλο σου
	ή ένα κομμάτι της υπόληψής σου…
	Πρέπει να εκτεθείς
	Αν αγαπάς τόσο πολύ
	Τα παιδικά παιχνίδια με τις λέξεις.

Από την παρουσίαση του βιβλίου Αθηναίου «Δειπνοσοφισταί» σε μετάφραση Πανταζή Κοντομίχη

Τον Πανταζή Κοντομίχη τον ξέρετε οι περισσότεροι. Οι Λευκαδίτες έτσι κι αλλιώς. Φιλόλογος στο επάγγελμα, ο κατ’ εξοχήν λαογράφος του νησιού μας, συγγραφέας δεκάδων βιβλίων και μεταφραστής έργων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας: της «Οδύσσειας» και της «Ηλιάδας», των έργων του Ησιόδου, του έργου «Δάφνις και Χλόη» από τα ποιμενικά του Λόγγου και τελευταία του προαναφερόμενου «Δειπνοσοφισταί» του Αθηναίου.

Στο πάνελ των ομιλιτριών διακρίνονται από αριστερά: Η κ. Μαρία Τσούπη, φιλόλογος, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων - Η κ. Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού, Διδάκτωρ Κοινωνικής Λαογραφίας, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων - Η κ. Κατερίνα Σκλαβενίτου, φιλόλογος και - Η κ. Αγγελική Κόγκα, φιλόλογος

Ο Αθήναιος ο Ναυκράτιος ή Ναυκρατίτης ήταν σοφιστής, ρήτορας και γραμματικός που έζησε στο τέλος του 2ου με τις αρχές του 3ου αιώνα μ.Χ., επί Μάρκου Αυρηλίου και των διαδόχων του. Το κυριότερο έργο του είναι οι «Δειπνοσοφισταί» που αποτελείται από 15 συνολικά βιβλία, από τα οποία τα τρία πρώτα έχουν σωθεί μόνο αποσπασματικά. Το μεγαλύτερο επίτευγμα του Αθηναίου είναι ότι διέσωσε τα ονόματα εκατοντάδων αρχαίων Ελλήνων συγγραφέων καθώς και αποσπάσματα από τα έργα τους.

Ελληνικό συμπόσιο, τοιχογραφία του 475 π. Χ.

Τώρα τι ακριβώς πραγματεύεται το έργο του οι «Δειπνοσοφιστές»: Ο πλούσιος Ρωμαίος Λαρήνσιος, σύγχρονος του Αθηναίου, καλεί σε γεύμα 29 επιφανείς εκπροσώπους των επιστημών και της τέχνης της εποχής του. Εκπροσώπους της ανωτέρας τάξης: ποιητές, γραμματικούς, φιλοσόφους, ρήτορες, μουσικούς και γιατρούς. Η συζήτηση που ξεδιπλώνεται στο συμπόσιο περιστρέφεται όχι μόνο γύρω από τις τέχνες και τις επιστήμες της εποχής, αλλά κυρίως γύρω από γαστρονομικές προτιμήσεις, την καλή ζωή (ευζωία), καθώς και γύρω από τα τα ήθη και έθιμα των αρχαίων Ελλήνων. Έτσι διασώζονται, όπως είπαμε, ονόματα και αποσπάσματα έργων εκατοντάδων εκπροσώπων της αρχαίας ελληνικής γραμματείας. Το όνομα μάλιστα της Λευκάδας πέφτει δυο φορές στο συμποσιακό τραπέζι. Τη μια όταν φημίζεται το εξαιρετικό κρασί του νησιού και την άλλη όταν έρχεται η συζήτηση στον Λευκάδιο Φιλόξενο, ποιητή και σύγχρονο του Τιμωνίδη που έγραψε και Δείπνον, του οποίου όμως σώζονται μόνον λείψανα.

Αθήναιου, «Δειπνοσοφισταί» ('Ενα συμπόσιο ποιητών και φιλοσόφων), εισαγωγή-μετάφραση-σχόλια: Πανταζή Κοντομίχη, προλεγόμενα-επιστ. επιμέλεια: Δρ. Παρασκευή Κοψιδά- Βρεττού, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 2008

Η παρουσίαση ήταν χάρμα… αυτιών, αλλά και οφθαλμών, μιας και όλοι οι ομιλητές της βραδιάς ήταν αποκλειστικά γυναίκες, παίρνοντας όπως φαίνεται ρεβάνς για την μη εκπροσώπησή τους τότε στο συμπόσιο του Λαρήνσιου. Για το βιβλίο μίλησαν οι:

• Αγγελική Κόγκα, φιλόλογος – Αθηναίου Δειπνοσοφισταί: «Επίσκεψις» στη φιλολογία της ποικίλης καθημερινότητας
• Κατερίνα Σκλαβενίτου, φιλόλογος – 29 άνδρες και μια γυναίκα: Εκλεκτοί συνδαιτυμόνες στο τραπέζι του Λαρήνσιου
• Μαρία Τσούπη, φιλόλογος, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων – Δειπνοσοφισταί: Λόγια επισκόπηση της ελληνικής διατροφής και γαστρονομίας
• Παρασκευή Κοψιδά-Βρεττού: Διδάκτωρ Κοινωνικής Λαογραφίας, Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων, η οποία είχε συντόνιζε και τη συζήτηση – Τοπικές και κοσμοπολίτικες γαστρονομικές κουλτούρες. Βιώματα και φαντασιώσεις ευζωίας. Γιατί ο Πανταζής Κοντομίχης μας ξεναγεί στους «Δειπνοσοφιστές» του Αθηναίου.

Έγινε με επιτυχία χθες βράδυ η παρουσίαση της αυτοβιογραφίας του παλαίμαχου ποδοσφαιριστή Αντώνη Αντωνιάδη

Αρκετός κόσμος, επώνυμοι και ανώνυμοι, βρέθηκαν χθες βράδυ στο ξενοδοχείο «Ionion Star» της Λευκάδας για να παρακολουθήσουν την παρουσίαση του βιβλίου «ο Ψηλός» του Αντώνη Αντωνιάδη. Διακρίναμε μεταξύ άλλων κάποιους τοπικούς αθλητικούς παράγοντες, τον νομάρχη κ. Αραβανή, τον αντινομάρχη κ. Ρεκατσίνα, τον αντιδήμαρχο κ. Κόγκα και το δήμαρχο Σφακιωτών κ. Κούρτη.

Στο βήμα ήταν ο παλιός ποδοσφαιριστής Θωμάς Λιόλιος, ο πρόεδρος της τοπικής ένωσης φιλάθλων του Παναθηναϊκού Σπύρος Ροντογιάννης και φυσικά ο Αντώνης Αντωνιάδης.

Αξίζει επίσης να αναφέρουμε την παρουσία στην βιβλιοπαρουσίαση του 83χρονου σήμερα παλαίμαχου ποδοσφαιριστή του Ολυμπιακού Μπάμπη Δρόσου, ο οποίος ζει νομίζω μόνιμα στη Λευκάδα.

Σημειώνουμε ότι συγγραφέας του βιβλίου της επίσημης αυτοβιογραφίας του Αντώνη Αντωνιάδη, που κυκλοφόρησε το 2007 από τις εκδόσεις ΜΟΤΙΒΟ, είναι ο δημοσιογράφος Κώστας Μπλιάτκας. Ο κωδικός ISBN του βιβλίου είναι 960-661-077-6.

Στη Λευκάδα θα βρεθεί αύριο το βράδυ «o Ψηλός» του ελληνικού ποδοσφαίρου Αντώνης Αντωνιάδης

Στη Λευκάδα, στο ξενοδοχείο «Ionian Star», θα βρεθεί αύριο το βράδυ, Σάββατο 20 Ιουνίου 2009 και ώρα 20.00, καλεσμένος από τους «Λευκαδίτες φίλους» του «ο Ψηλός» του ελληνικού ποδοσφαίρου και θρύλος του πράσινου τριφυλλιού Αντώνης Αντωνιάδης για την παρουσίαση της επίσημης αυτοβιογραφίας του.

«Ο Αντώνης Αντωνιάδης αποτελεί σήμερα μια εμβληματική φιγούρα του ελληνικού αθλητισμού. Γεννήθηκε στο Πετροχώρι Ξάνθης το 1946, ανήμερα της Εθνικής επετείου της 25ης Μαρτίου. Πρωτόπαιξε ποδόσφαιρο το 1962 στην Ασπίδα Ξάνθης και στη συνέχεια, το 1967, στον ΑΟ Ξάνθης όπου αναδείχθηκε κατ’ επανάληψη πρώτος σκόρερ στη Β’ Εθνική του βορείου ομίλου.

Το 1968 μεταγράφηκε στον Παναθηναϊκό, τη φανέλα του οποίου τίμησε όσο λίγοι επί 10 και πλέον χρόνια. Διέπρεψε στα γήπεδα όλου του κόσμου με το Τριφύλλι και την Εθνική ομάδα, κέρδισε το τίτλο του πρώτου σκόρερ του Κυπέλλου Πρωταθλητριών Ευρώπης το 1971 και αγωνίστηκε με τον Παναθηναϊκό στο Γουέμπλεϊ, σ’ εκείνο τον αξέχαστο τελικό της διοργάνωσης. Πέντε φορές αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ του ελληνικού πρωταθλήματος, ενώ αγωνίστηκε και στη Μικτή Ευρώπης. Έπαιξε επίσης για μια χρονιά στον Ολυμπιακό (1978-79), όπως και στον Ατρόμητο (1979-80), πριν επιστρέψει για να κλείσει οριστικά την καριέρα του στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας και τον Παναθηναϊκό το 1981.

Ιδρυτικό μέλος του ΠΣΑΠ και πρόεδρός του επί 27 συνεχή έτη, ο Αντώνης Αντωνιάδης έχει να παρουσιάσει πλούσια συνδικαλιστική και κοινωνική δραστηριότητα καθώς και αξιόλογο θεσμικό έργο, υπέρ των δικαιωμάτων του επαγγελματία Έλληνα ποδοσφαιριστή.

Έχει τιμηθεί με το Σταυρό του Έφεδρου Πολεμιστή της Ευρώπης.» — Πηγή: Νομαρχία Έβρου

2 Ιουνίου 1971, από τον τελικό του κυπέλλου Πρωταθλητριών ενάντια στον Άγιαξ του Γιόχαν Κρόιφ

Σημειώνουμε ότι συγγραφέας του βιβλίου της επίσημης αυτοβιογραφίας του Αντώνη Αντωνιάδη, που κυκλοφόρησε το 2007 από τις εκδόσεις ΜΟΤΙΒΟ, είναι ο δημοσιογράφος Κώστας Μπλιάτκας. Ο κωδικός ISBN του βιβλίου είναι 960-661-077-6.

Στο πιο κάτω βιντεάκι δείτε αποσπάσματα από τον αγώνα τουΓουέμπλεϊ και ακούστε τους σχολιασμούς του Αντωνιάδη:

«Οι δυτικοί Ελληνες», ένα βιβλίο του Σπύρου Γερ. Γασπαρινάτου

Δημοσιεύτηκε στη εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ» (Κυριακή 7 Ιουνίου 2009) απ’ όπου και το αναδημοσιεύουμε. Καταλήξαμε εκεί δια μέσου του ιστολογίου «Ithacanews».

Ενα πανόραμα των νησιών του Ιονίου
την εποχή της Βενετοκρατίας

της ΜΑΡΙΑΣ ΘΕΡΜΟΥ

Έζησαν υπό καλύτερες συνθήκες οι Επτανήσιοι κάτω από τη βενετική κυριαρχία από τους λοιπούς Έλληνες που βρέθηκαν υπό τους Τούρκους; Είναι ένα από τα βασικότερα ερωτήματα στα οποία καλούνται να απαντήσουν οι ιστορικοί της συγκεκριμένης περιόδου, παρ’ ότι είναι ευρέως διαδεδομένη η αντίληψη ότι οι κάτοικοι των Ιονίων νησιών υπήρξαν πιο «τυχεροί», γιατί υπέφεραν λιγότερο. Η διαφορά της ποιότητας του πολιτισμού μεταξύ Βενετών και Τούρκων αλλά και το είδος του πολιτισμού, καθώς Δύση και Ανατολή είχαν αποτελέσει τμήματα της Βυζαντινής αυτοκρατορίας, οι ρίζες της οποίας πήγαιναν βαθιά στο παρελθόν του ελληνικού και του ρωμαϊκού κόσμου, έχουν συντελέσει πολύ σε αυτή την άποψη. Η απάντηση όμως είναι απλούστερη και ταυτόχρονα σύνθετη. «Επί Βενετοκρατίας τα Ιόνια νησιά δεν βρέθηκαν μόνον υπό διαφορετικό κατακτητή, παρά έζησαν και υπό εντελώς διαφορετικές συνθήκες από την υπόλοιπη Ελλάδα» γράφει ο δικηγόρος και ερευνητής κ. Σπύρος Γερ. Γασπαρινάτος στο βιβλίο του, το οποίο θα παρουσιασθεί την Τετάρτη 10 Ιουνίου στο Θέατρο του Κολλεγίου Αθηνών (ώρα 7 μ.μ.). Κατακτητής δηλαδή υπήρξε και στις δύο περιπτώσεις. Αλλά με διαφορετικό πρόσωπο. Ο συγγραφέας λοιπόν επικεντρώνει την έρευνά του στην αξιολόγηση αυτών των συνθηκών, καθώς θεωρεί ότι εκεί βρίσκεται το κλειδί για την ερμηνεία των περισσότερων φαινομένων της ιστορίας της Επτανήσου (πολιτικών, κοινωνικών, θρησκευτικών, πνευματικών) ακόμη και ως τις μέρες μας.

Χάρτης της Κεφαλλονιάς και της Λευκάδας

Η κυριαρχία

Η Βενετοκρατία αρχίζει στα Επτάνησα μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους σταυροφόρους της Τέταρτης Σταυροφορίας με τον διαμελισμό του Βυζαντινού κράτους και τους Βενετούς να διεκδικούν επιτυχώς τα πλέον ζωτικά τμήματα της άλλοτε αυτοκρατορίας. Για να λήξει αιώνες αργότερα με την κατάληψη της Βενετίας, αυτή τη φορά, από τον Ναπολέοντα Βοναπάρτη (16 Μαΐου 1797). Σε αυτό το διάστημα όμως «Ο επτανησιακός λαός είχε αποστερηθεί της ελευθερίας του και τελούσε υπό την κυριαρχία ενός ισχυρού και ξένου ως προς την εθνικότητα, το φρόνημα,το κοινωνικό επίπεδο, το θρήσκευμα και τις κοινωνικές αντιλήψεις κατακτητή», όπως σημειώνει ο κ. Γασπαρινάτος. Έτσι η ασφαλέστερη απάντηση στο ερώτημα που έχει τεθεί μπορεί να προκύψει, όπως και γίνεται στο βιβλίο, μόνον μετά την εξέταση των θεμελιωδών θεσμών και του τρόπου διοίκησης των βενετοκρατούμενων νησιών, των κοινωνικών και θρησκευτικών θεμάτων, της γλώσσας, της εκπαίδευσης, της νομοθεσίας, των οικονομικών και κοινωνικών παραγόντων, ακόμη και της πνευματικής ζωής.

Ο στόλος της Βενετίας. Μια μεγάλη ναυτική δύναμη

Το βέβαιο ωστόσο είναι ότι η βενετική κυριαρχία είχε και θετικά στοιχεία: Όπως ότι κατέβαλλε εξ αρχής προσπάθειες για τον εποικισμό των σχεδόν έρημων τότε νησιών χωρίς να επιδιώξει την εθνολογική αφομοίωση των υπηκόων της. Ότι δεν προσπάθησε να αποκλείσει την ελληνική γλώσσα, παρ’ ότι επίσημη παρέμενε η ιταλική και επίσης ότι επέδειξε εξαιρετική ανεξιθρησκία. Ως προς τα διοικητικά εξάλλου παραχώρησε σε κάποια μέλη του αρχοντολογίου ορισμένες κατώτερες αρμοδιότητες και στο Δίκαιο, παρ’ ότι είχε εισαγάγει τα ξενόφερτα Statuta Veneta, οι μικρής σημασίας αστικές και ποινικές αντιδικίες ρυθμίζονταν από επαρχιακά διατάγματα και από τα επικρατούντα τοπικά έθιμα. Καθόλου άσχημα δηλαδή προκειμένου για κατακτητές.

Η άλλη όψη

Αλλά αυτή είναι η μία όψη του νομίσματος, το οποίο ο ερευνητής «στρίβει» επιδέξια ώστε να καταγράψει όλες τις παραμέτρους. Άλλωστε όλα τα ανωτέρω εύκολα μπορούν να οδηγήσουν σε εσφαλμένο συμπέρασμα αν δεν έχει μελετηθεί κάτι βασικό: το κοινωνικό σύστημα που δημιουργήθηκε και επικράτησε επί Βενετοκρατίας.

Επί σειρά αιώνων, όπως αναφέρει ο κ. Γασπαρινάτος, οι Επτανήσιοι έζησαν υπό τις συνθήκες φεουδαλικού καθεστώτος αναλόγου με εκείνα των ευρωπαϊκών κρατών της εποχής και μιας κοινωνίας διαιρημένης σε τάξεις: ολιγάριθμη αριστοκρατία, αστοί και ποπολάροι, δηλαδή ο λαός. (Η δημιουργία μάλιστα από τα μέσα του 16ου αιώνα της Χρυσοβίβλου – Libro d΄ Οro-, όπου αναγράφονταν τα ονόματα των ευγενών οικογενειών κάθε νησιού οι οποίες είχαν προσφέρει υπηρεσίες στις βενετικές αρχές, επέτεινε τον διαχωρισμό των τάξεων.)

Κατά τον συγγραφέα λοιπόν «ο σχηματισμός της τάξης του αρχοντολογίου ήταν εκτός των άλλων ένας τρόπος για να καθυποτάξει η Βενετία τους εντόπιους ευγενείς και να δημιουργεί σκόπιμα μεταξύ τους διχόνοιες και διαφορές» . Για να προσθέσει πως «υπό την έννοια αυτή η τάξη του αρχοντολογίου αποτελέστηκε από υπηκόους της Serenissima, που σε αντίθεση με την κοινή και φυσική αίσθηση και προσδοκία ενός κατακτημένου λαού να απελευθερωθεί από τα δεσμά του επιδίωκε και προσπαθούσε τη διατήρηση κατά τη διάρκεια τουλάχιστον της Βενετοκρατίας του status quo στην πολιτική διάρθρωση».

Αντίφαση εξάλλου συνιστά το γεγονός ότι αυτή η ίδια ανώτερη πνευματικά και οικονομικά τάξη των ευγενών (και εν μέρει των εύπορων εμπόρων και μεταπρατών αστών) υπήρξε η απαρχή του συστήματος μιας ιδιαίτερα ποιοτικής κουλτούρας. Γιατί υπήρξε η μαγιά, η οποία με τη μεταγενέστερη επιρροή της Γαλλικής Επανάστασης και εν συνεχεία με τη Βρετανική Προστασία είχε ως αποτέλεσμα ένα υψηλού επιπέδου πνευματικό πολιτισμό στη διανόηση, την επιστήμη, την πολιτική, τη λογοτεχνία και τις τέχνες, τον οποίο έφεραν τα νησιά του Ιονίου στην Ελλάδα όταν ενώθηκαν με αυτήν.

Το ρεμπελιό των ποπολάρων

Η σημαντικότερη και πιο μακρόχρονη επαναστατική εκδήλωση στα Ιόνια νησιά υπήρξε το λεγόμενο «ρεμπελιό των ποπολάρων» (από τη λέξη ribellione που σημαίνει επανάσταση,εξέγερση) στη Ζάκυνθο από το 1628 ως τη βίαιη καταστολή της το 1632 με δικαστικές προεκτάσεις που έφθασαν ως το 1637. Επρόκειτο για την ομαδική εξέγερση ολόκληρων κοινωνικών ομάδων στην οποία από τη μία μεριά βρίσκονταν οι ποπολάροι των χαμηλών εισοδημάτων αλλά και οι ποπολάροι -αστοί στην ουσία- με υψηλότερα εισοδήματα και από την άλλη η ανώτερη τάξη των ευγενών. Σημείο σύγκρουσης η διοίκηση των φρουρών για τη φύλαξη της πόλης και η διαφύλαξη του προνομίου της μη στράτευσης για τους πρώτους. Ήταν δηλαδή μια εξέγερση εναντίον της κοινωνικής διαστρωμάτωσης που είχαν εφαρμόσει οι Βενετοί και εναντίον της αποκλειστικότητας των προνομίων και της αυτοδιοίκησης που μονοπωλούσε η τάξη του αρχοντολογίου.

Ενδυμασίες από τη Ζάκυνθο

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει το γεγονός ότι το «ρεμπελιό» δεν περιορίστηκε σε αντίδραση εναντίον των ευγενών αλλά για πολύ σύντομο διάστημα -μία μόνον ημέρα- στράφηκε ευθέως μέσω αντιβενετικών συνθημάτων και κατά του αποικιακού καθεστώτος που είχαν εγκαθιδρύσει οι Βενετοί στο νησί.Το όλο ζήτημα έχει εξετασθεί διεξοδικά από τους ιστορικούς με διάφορες ερμηνείες, όπως για παράδειγμα ότι υπήρξε η πρώτη αστική επανάσταση στον μεσογειακό χώρο, αλλά ο κ. Γασπαρινάτος κρατώντας αποστάσεις θεωρεί ότι «ήταν απλώς η στιγμιαία εκδήλωση αγανάκτησης και ανυπακοής ενός αδικούμενου πολυπληθούς τμήματος του πληθυσμού του νησιού».

Η Μέση Εκπαίδευση στην Λευκάδα 1829-1929 – Αφιέρωμα στο Γυμνάσιο Λευκάδας – Δημήτρης Τσερές

Η μέση εκπαίδευση στη Λευκάδα 1829-1929 Συγγραφέας Τσερές, Δημήτρης Σ. Επεξεργασμένα στοιχεία για τους εκπαιδευτικούς και τους μαθητές με τη βάση δεδομένων σε CD-ROM. Κατάλογος του αρχείου του γυμνασίου και του ελληνικού σχολείου.

[…] Το βιβλίο πήρε τη μορφή του: το πρώτο μέρος αποτελείται από μια μικρή ιστορική εισαγωγή και την εκτενή «ανάγνωση» των γραφημάτων που ακολουθούν. Το δεύτερο μέρος καταλαμβάνουν τα γραφήματα και το τρίτο μέρος ο Κατάλογος του Αρχείου. Για τα γραφήματα, που αποτελούν τον κεντρικό πυρήνα του βιβλίου, θέλω προεξαγγελτικά να πω μόνο ότι επιχειρούν να αποτυπώσουν τάσεις της διαχρονίας, συνολικά ποσοστά των εξεταζόμενων μεγεθών, ποικίλες συγκρίσεις των μεγεθών αυτών και γενικά, επιδιώκουν να τομογραφήσουν πολλαπλώς το σώμα της μέσης εκπαίδευσης στην Λευκάδα σε διάστημα ενός αιώνα – απαραίτητη προϋπόθεση για την αποδέσμευση των ζητούμενων πληροφοριών. Κρίθηκε όμως σκόπιμο να προστεθεί και ένα παράρτημα σε ηλεκτρονική μορφή, δηλαδή ένα cd-rom, στο οποίο να περιληφθούν όλα τα δεδομένα στα οποία στηρίχτηκε η κατασκευή η των γραφημάτων και συνεπώς, όλo το βιβλίο. […] (από τον πρόλογο του συγγραφέα).

Τσερές, Δημήτρης Σ. (Συγγραφέας)

Εκδόσεις Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς. Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας, [2006, (σ. 414) ISBN 978-960-7138-36-8]

Κτίριο οδού Θ. Στράτου 3: Γυμνάσιο 1876-1961. Άλλοι τύποι Γυμνασίων 1961-1983

Το CD-ROM είναι καταχωρημένο στον εδώ (www.iaen.gr) ιστότοπο.

Εμπεριέχει το Διδακτικό Προσωπικό (Καθηγητές Γυμνασίου Λευκάδος, Δάσκαλοι Ελληνικού Σχολείου Λευκάδος, Δάσκαλοι Προκαταρκτικού Σχολείου Λευκάδος, Διευθυντές – Γυμνασιάρχες), το Μαθητικό Δυναμικό (Ελληνικό Σχολείο Λευκάδος, Τετρατάξιο Γυμνάσιο Λευκάδος, Μαθητικό Δυναμικό 1829-1866) και Αναζήτηση (Διδακτικό Προσωπικό, Διευθυντές – Γυμνασιάρχες, Μαθητικό Δυναμικό, Μαθητικό Δυναμικό 1829-1866). Περιλαμβάνει επίσης φωτοθήκη, απ’ όπου πήραμε και τις φωτογραφίες της ανάρτησης, υπόμνημα και τους συντελεστές του πονήματος.

Ψάξαμε λίγο από περιέργεια στο επίθετο Κολυβάς όπου και βρήκαμε κάποιους από την πόλη της Λευκάδας, τη Βασιλική -από το 1926 μέχρι το 1929 φοιτά μάλιστα στο Τετρατάξιο Γυμνάσιο Λευκάδας και η κόρη ενός γιατρού από τη Βασιλική (Κολυβά Ελένη του Νικολάου)- και έναν από το Θιάκι. Τον μοναδικό που βρήκαμε από το χωριό Αλέξανδρος με το επίθετο αυτό είναι κάποιος Κολυβάς Σπυρίδων του Κωνσταντίνου, ο πατέρας του οποίου ήταν γεωργός. Φοίτησε με επιτυχία κατά τα σχολικά έτη 1926-27, 1927-28, 1928-29, οπότε και απελύθη. Το Ελληνικό Σχολείο, όπως ονομαζόταν, ήταν τότε το πρώτο σχολείο ανώτερο του Δημοτικού. Την Τρίτη τάξη του την έλεγαν Σχολαρχείο.

Αντιγράφουμε από τον άνω αναφερόμενο ιστότοπο:

Νεόδμητο κτίριο (δίπλα στο Γήπεδο) 6ταξίου Γυμνασίου Αρρένων 1970-76. Άλλοι τύποι Γυμνασίων 1976-94

[…] Με το αρχείο του Γυμνασίου και του Ελληνικού Σχολείου Λευκάδος (σήμερα αρχείο 1ου Ενιαίου Λυκείου Λευκάδας) είχα μια πρώτη επαφή από τα πρώτα χρόνια που διορίστηκα στη μέση εκπαίδευση στο νομό Λευκάδος και συγκεκριμένα στο τότε Εξατάξιο Γυμνάσιο Λευκάδος (1975), το οποίο είναι πρόγονος του σημερινού 1ου Ενιαίου Λυκείου και το οποίο είχε κληρονομήσει το αρχείο όλων των προγενέστερων Σχολείων της μέσης εκπαίδευσης της Λευκάδος μέχρι το 1960 και ορισμένων από το 1960 μέχρι το 1980. Άνοιγα τα παλιά κατάστιχα, που φυλάσσονταν σε μια μεταλλική ντουλάπα στον προθάλαμο του γραφείου του Συλλόγου των καθηγητών, και, στις ώρες των διαλειμμάτων ή των διδακτικών κενών, περιδιάβαζα μοναχικά άλλες φορές τις μαθητικές επιδόσεις του Σικελιανού, άλλες φορές τις δυσανάγνωστες επιστολές του Ψαλίδα, άλλες φορές ορισμένα περίεργα πρακτικά («…τιμωρούνται διά εφταημέρου αποβολής διότι έπινον ούζο προκλητικώς…»), άλλες φορές τα ονόματα και τα πεπραγμένα γνωστών συμπολιτών μας, ζωντανών ή νεκρών, επιφανών ή αφανών, τα οποία η ατομική ή η συλλογική μνήμη τα έφτασε ως εμένα. Ειδικά η ταραγμένη δεκαετία 1940-1950 άλλες φορές με αιχμαλώτιζε και άλλες με πλήγωνε. Και είχα πάντα την αίσθηση ότι να, εδώ δίπλα μας, ατόφια και αφτιασίδωτη η ιστορία του μικρού μας τόπου μας περιμένει υπομονετική.

Δάσκαλοι και μαθητές Ελληνικού Σχολείου (τέλη 19ου αι.)

Άρχισα λοιπόν σιγά-σιγά να καταγράφω τους καθηγητές και τους δασκάλους που δίδαξαν στο Γυμνάσιο και στο Ελληνικό Σχολείο αντίστοιχα. Σκοπός διττός: να συνθέσω ένα πλήρες corpus του εκπαιδευτικού δυναμικού της Μ.Ε. από τις αρχές του 19ου αιώνα μέχρι το 1960 -προτελευταία χρονιά κατά την οποία υπήρχε στο Νομό Λευκάδος μόνο ένα Γυμνάσιο- με απαιτήσεις επιστημονικής πληρότητας και από την άλλη να προσφέρω αυτό το corpus ως ανάγνωσμα στους συντοπίτες μου που θα επιθυμούσαν να ανιχνεύσουν κάτω από την ψυχρότητα των πινάκων σκιρτήματα ζωής, κάποια εκ των οποίων η συλλογική μνήμη τα συντηρούσε στο σεντούκι της. Ήταν μια εμπειρία ενδιαφέρουσα, σχεδόν ποιητική. Ψάχνοντας και αποκωδικοποιώντας τις υπογραφές τους μέσα στις κιτρινισμένες σελίδες των Ελέγχων και των Πρακτικών τους ένοιωθα να ζωντανεύουν -κάτι σαν αυτό που παθαίνει ο Καβάφης στον Καισαρίωνα- και να θέλουν να βγουν στο φως, είδωλα καμόντων που ψάχνουν να πάρουν μορφή – και αυτό μπορεί να τους το χαρίσει μόνο το αίμα της δικής μας καρδιάς.

Καθηγητές και μαθητές Γυμνασίου, 1928 (;)

Τη συγκομιδή αυτή είχα την καλή τύχη να τη φιλοξενήσει στις εκδόσεις της το 2002 η Εταιρεία Λευκαδικών Μελετών στο Αφιέρωμα στο Γυμνάσιο Λευκάδος. Αλλά εν τω μεταξύ είχα ήδη προχωρήσει στο σχεδιασμό της επόμενης επιχείρησης: να ανιχνεύσω και να εντάξω σε πίνακες, εύκολα αναγνώσιμους, όλα τα στοιχεία που παρέχουν τα κατάστιχα του Αρχείου: Πίνακες του μαθητικού δυναμικού κατά σχολικό έτος (ονομαστικούς-αναλυτικούς πίνακες και συνοπτικά στατιστικά δελτία), φοίτηση γενικώς και κατά φύλο, προαγωγή και απόρριψη γενικώς και κατά φύλο, διαγωγή γενικώς, διαγωγή και φύλο ειδικώς, τόπος καταγωγής των μαθητών (Πόλη-χωριό, Λευκάδα-άλλος τόπος), επάγγελμα πατέρα γενικώς, επάγγελμα πατέρα κατά φύλο, διδακτέα και εξεταστέα ύλη και πολλά άλλα. Φιλοδοξούσα με άλλα λόγια να κάνω την πλήρη ανατομία του σχολείου με πολλαπλές τομογραφίες και ποικίλες συσχετίσεις στοιχείων-δεδομένων απ’ την ανάγνωση των οποίων να προκύπτουν αβίαστα και εμφανώς τα ερωτήματα και οι απαντήσεις τους με τρόπο επαγωγικό και σαφή. Η σχολική μονάδα, λοιπόν θα γινόταν πεδίο δοκιμής ερευνητικών υποθέσεων ευρύτερου βεληνεκούς – αυτονόητα περιορισμένο από την παράμετρο του τόπου.

Μετά την παρέλαση της 24-3-1940. Στο προαύλιο του Γυμνασίου

Παρά την κατ’ αρχήν σφαιρική σύλληψη του ερωτήματος, ο αγνωστικισμός μου με απέτρεπε να δω το παζλ στο σύνολό του αλλά μόνο τα κομμάτια του. Όμως στο πίσω μέρος του μυαλού μου εδραιωνόταν η πεποίθηση ότι τα επί μέρους θα δώσουν αναγκαστικά στο τέλος της πορείας όχι πανσπερμία στοιχείων αλλά το ζωντανό σύνολο που τώρα απωθούσα. Ένας θετικιστικός πυρετός με κατηύθυνε: η μεγάλη τομογραφία του οργανισμού «Μέση Εκπαίδευση στη Λευκάδα» θα προέκυπτε αυτόματα από τη συνένωση πλήθους μικρών εξαντλητικών τομογραφιών. Και ο πυρετός αυτός συνεπάγονταν ένα πολύ σκληρό -και ίσως αναίτιο πολλές φορές- μόχθο μέσα στο δύσβατο αρχειακό υλικό.

Τελειόφοιτοι Γυμνασίου στο φωτογραφείο Μενέλαου, 25-6-1951

Στο σημείο αυτό ήρθε η πρόκληση του ΙΑΕΝ (σημ. Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας), που μου ανέθεσε το 2002 την έρευνα «Το αρχείο του Ελληνικού Σχολείου και του Γυμνασίου Λευκάδος (1829-1960). Κατάλογος και επεξεργασμένα στοιχεία». Μετά από επίπονη δουλειά κατάρτισα το σώμα της μελέτης, που έπρεπε να υποβάλλω. Η δομή του στηρίχτηκε ακριβώς στις προαναφερόμενες κατευθύνσεις. Το τι κατάφερα, βέβαια, να περισώσω από αυτό το ενθουσιώδες θετικιστικό μου σχέδιο, θα το κρίνουν οι αναγνώστες του υλικού αυτού. Εγώ, πάντως, ξέρω ότι έχω αφήσει πολλούς λογαριασμούς ανοιχτούς και, αν το συγχωρήσει ο καιρός, θα συνεχίσω για να το ολοκληρώσω.

Η Ζ' τάξη Γυμνασίου με τον καθηγητή Π.Γ. Ροντογιάννη, 1953-1954

Η συγγραφή όμως του βιβλίου με βάση το υλικό αυτό, αποτέλεσε μια καινούργια πρόκληση. Από κοινού με την επιτροπή -και, κυρίως, με τον Τριαντάφυλλο Σκλαβενίτη- καταλήξαμε ότι τα στοιχεία που είχαν συγκεντρωθεί θα ήταν καλύτερο από κάθε άποψη να αναδιαμορφωθούν σε γραφήματα ομαδοποιημένα σε δύο μεγάλες κατηγορίες: στο διδακτικό προσωπικό και στο μαθητικό δυναμικό. Η πρώτη κατηγορία θα αποτύπωνε τα ποσοτικά δεδομένα (αριθμό υπηρετησάντων, ειδικότητες, τόπο καταγωγής) των καθηγητών του Γυμνασίου και του Ελληνικού Σχολείου Λευκάδος και η δεύτερη τα στοιχεία για την πρόσβαση των μαθητών στη μέση εκπαίδευση, την κοινωνική τους προέλευση, τον τόπο καταγωγής τους και τη σχέση ανάμεσα στην κοινωνική τους προέλευση και την επίδοση τους. Η ανάγνωση των γραφημάτων θα οδηγούσε στην αποδέσμευση των πληροφοριών από το σώμα των αρχειακών μαρτυριών και, εκτός των απαντήσεων που θα έδινε για την τοπική εκπαίδευση, θα μας επέτρεπε να διαπιστώσουμε μετά λόγου γνώσεως τις συγκλίσεις ή αποκλίσεις της τοπικής εκπαίδευσης από την ελληνική στο σύνολο της – μάλλον θα πρόσθετε την τοπική ψηφίδα για την κατασκευή μιας αξιόπιστης, αρχειακά τεκμηριωμένης, εικόνας της ιστορίας της ελληνικής μέσης εκπαίδευσης, η οποία μέχρι τώρα δεν υπήρξε, τουλάχιστον για τους θεματικούς άξονες που προαναφέραμε. Έτσι θα υπερβαίναμε το στάδιο της αναλυτικής περιγραφής και θα περνούσαμε στο στάδιο της σύνθεσης αποφεύγοντας συγχρόνως το πρόβλημα της συγγραφής ενός ογκωδέστατου βιβλίου.

Εκδρομή και ξενάγηση σε αρχαιολογικό χώρο (1953;)

Κάπως έτσι το βιβλίο πήρε τη μορφή του: το πρώτο μέρος αποτελείται από μια μικρή ιστορική εισαγωγή και την εκτενή «ανάγνωση» των γραφημάτων που ακολουθούν. Το δεύτερο μέρος καταλαμβάνουν τα γραφήματα και το τρίτο μέρος ο Κατάλογος του Αρχείου. Για τα γραφήματα, που αποτελούν τον κεντρικό πυρήνα του βιβλίου, θέλω να πω μόνο ότι επιχειρούν να αποτυπώσουν τάσεις της διαχρονίας, συνολικά ποσοστά των εξεταζόμενων μεγεθών, ποικίλες συγκρίσεις των μεγεθών αυτών και, γενικά, επιχειρούν να τομογραφήσουν πολλαπλώς το σώμα της μέσης εκπαίδευσης στη Λευκάδα σε διάστημα ενός αιώνα – απαραίτητη προϋπόθεση για την αποδέσμευση των ζητουμένων πληροφοριών. Κρίθηκε όμως σκόπιμο να προστεθεί και ένα παράρτημα σε ηλεκτρονική μορφή, δηλαδή το CD ROM που κρατάτε στα χέρια σας, στο οποίο να περιληφθούν όλα τα δεδομένα στα οποία στηρίχτηκε η κατασκευή των γραφημάτων και, συνεπώς, όλο το βιβλίο, δηλαδή όλα όσα αναφέραμε στην αρχή του παρόντος. Η μηχανή αναζήτησης επιτρέπει την αναζήτηση και ανεύρεση των στοιχείων από όλες τις δυνατές εισόδους του αποθηκευμένου υλικού. Παράλληλα τα ίδια στοιχεία, που περιέχει το CD ROM, να καταχωρηθούν και στο Διαδίκτυο, στην προαναφερθείσα ηλεκτρονική διεύθυνση http://www.iaen.gr.

Μετά την παρέλαση στην κεντρική πλατεία, 25-3-1965

Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι το βιβλίο μου κινείται στο πεδίο της επεξεργασίας συγκεκριμένων ποσοτικών δεδομένων: αριθμός υπηρετησάντων, ειδικότητες και τόπος καταγωγής για το διδακτικό προσωπικό∙ πρόσβασης στη δημόσια μέση εκπαίδευση, κοινωνικής προέλευσης, φύλου, τόπου καταγωγής, σχολικής επίδοσης για το μαθητικό δυναμικό – δηλαδή τα δεδομένα που επεξεργάζεται και ο Κ. Τσουκαλάς στο βιβλίο του Εξάρτηση και αναπαραγωγή, ο κοινωνικός ρόλος των εκπαιδευτικών μηχανισμών στην Ελλάδα (1830-1922), Θεμέλιο, Αθήνα 61992 και συγκεκριμένα στο πρώτο κεφάλαιο του δευτέρου μέρους που έχει τίτλο «Η διείσδυση του σχολικού δικτύου». Αυτό σημαίνει ότι δεν μπαίνω καθόλου ή μπαίνω σπανίως στην εξέταση της «εσωτερικής δομής του σχολικού μηχανισμού» και του «ιδεολογικού περιεχομένου της διδασκαλίας» – οι όροι είναι, πάλι, του Κ. Τσουκαλά. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι γράφω τη «μονογραφία» ενός σχολείου και θα με ενδιέφερε αυτή η παράμετρος μόνο στο βαθμό που θα έβρισκα στο χώρο της Λευκάδος στοιχεία που δείχνουν την τομή του τοπικού με το γενικό είτε στις συγκλίσεις της είτε στις αποκλίσεις της. Τέτοια στοιχεία δεν έχω για λόγους υποκειμενικούς και αντικειμενικούς.

Είναι γνωστό ότι σπανίζουν οι εξαντλητικές μονογραφίες, δηλαδή οι μελέτες υποδομής πάνω στα θέματα της νεοελληνικής εκπαίδευσης, οι στηριγμένες στο αρχειακό υλικό των σχολικών μονάδων. Και η έλλειψη αυτή είναι καίρια: χωρίς τέτοιες μελέτες ο ιστορικός της νεοελληνικής εκπαίδευσης δεν έχει που να πατήσει για να θέσει στη βάσανο της δοκιμασίας τις ερευνητικές του υποθέσεις. Με άλλα λόγια, χωρίς τις μελέτες αυτές οι συνθετικές εργασίες είναι αδύνατο να γίνουν – αλλιώς αιωρούνται στο κενό. Ο Τσουκαλάς το ομολογεί ρητά στο βιβλίο του, σ. 404: «…Όμως, δυστυχώς, στο σημείο αυτό προσκρούομε στην πλήρη έλλειψη χρησιμοποιήσιμων στοιχείων….». Από την άποψη αυτή πιστεύω ότι η παρούσα εργασία αποτελεί μια μικρή μεν αλλά πρωτότυπη και αξιόπιστη συμβολή όχι μόνο σε τοπικό αλλά και σε εθνικό επίπεδο. Και η συμβολή αυτή δεν περιορίζεται στο καθαυτό πεδίο της εκπαίδευσης αλλά θα μπορούσε να επεκταθεί και σε άλλα: π.χ. τα στοιχεία για το «επάγγελμα πατρός», τα οποία περιέχονται σ’ αυτό εδώ το CD ROM και είναι καταχωρημένα στο Διαδίκτυο, μπορούν να δώσουν τη στρωματογραφία της κοινωνίας της Λευκάδος ακριβέστερα από ό,τι επιτρέπουν οι διαθέσιμες πηγές και οι ως τώρα αναγνώσεις τους.

Τελειώνοντας, να ευχαριστήσω τον Τριαντάφυλλο Σκλαβενίτη, Διευθυντή Ερευνών του ΕΙΕ/ΚΝΕ (σημ. Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών / Κέντρο Νεοελληνικών Ερευνών) με τον οποίο καταρτίσαμε από κοινού τις «καταστατικές προδιαγραφές» του CD-ROM, τις οποίες ανέλαβε να κάνει πράξη η Silk Tech ΟΕ. Τον Γιάννη Κόκκωνα, Επίκουρο Καθηγητή της Βιβλιολογίας στο Ιόνιο Πανεπιστήμιο, που με περισσή γνώση επισκόπησε το CD-ROM και συνέβαλε στην ολοκλήρωση του. Την Αλεξάνδρα Τσερέ, υποψήφια Διδάκτορα της Κλασικής Φιλολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, που με εξαιρετική επιμέλεια και πολυήμερο μόχθο αποκατάστησε ένα σωρό δικές μου ατέλειες στα μητρώα του «Μαθητικού Δυναμικού». Και, φυσικά, τον Πάνο Καλαμπάκα και τη Νατάσα Κανδύλη της Silk Tech ΟΕ, οι οποίοι με ζήλο, ενδιαφέρον και υπομονή, που υπερβαίνει την επαγγελματική υποχρέωση, έφεραν σε αίσιο πέρας την αποστολή που τους αναθέσαμε. […]

Δημήτρης Σ. Τσερές

Πηγή:
Ιστορικό Αρχείο Ελληνικής Νεολαίας (ΙΑΕΝ)

Το φωτογραφικό λέυκωμα «Έτη Φωτός» του Νίκου Κατωπόδη-Πανοθώμου

Θα θέλαμε να σας παρουσιάσουμε σήμερα το Φωτογραφικό Λεύκωμα «Έτη Φωτός» του γνωστού σ’ όλους τους Λευκαδίτες, Νίκου Κατωπόδη-Πανοθώμου. Μας έδωσε την ιδέα ένα άρθρο της συγχωριανής μας Όλγας Μποτώνη στη 15ήμερη εφημερίδα της Λευκάδας «η Λευκάδα ΧΑΛΑΡΑ» (τεύχος 36_ο, 15 Μαΐου 2009) όπου φιλοξενείται μια συνέντευξη του Πανοθώμου.

Ο Πανοθώμος ήταν ιδιοκτήτης ενός εκ των πρώτων βιβλιοπωλείων στην πόλη της Λευκάδας -βρισκόταν λίγο πιο πάνω από την κεντρική πλατεία- και ένας από τους πρώτους που αποθανάτισε με τη φωτογραφική του μηχανή, τον περασμένο αιώνα, τις ομορφιές του νησιού μας. Στο καλαίσθητο λεύκωμα -167 σελίδες- παρουσιάζονται παλιές ασπρόμαυρες φωτογραφίες από διάφορα μέρη του νησιού της Λευκάδας. Μιας Λευκάδας που έχει πια δυστυχώς ανεπίστρεπτα χαθεί.

Την καλλιτεχνική επιμέλεια της έκδοσης την είχε ο Γιάννης Βλάχος-Φαλκόνης και την Ιδέα – οργάνωση παραγωγής η Μαρία Ρούσσου. Το λεύκωμα εκδόθηκε το 2005 με κωδικό ISBN 960-85865-1-8 από τη Δημόσια Βιβλιοθήκη Λευκάδας με την υποστήριξη της Τοπικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Λευκάδας. Κοστίζει 30 ευρώ και μπορεί κάποιος να το προμηθευτεί από τη Δημόσια Βιβλιοθήκη Λευκάδας.

Παραθέτουμε κάποιες φωτογραφίες από το λεύκωμα με την επισήμανση ότι η ποιότητα των φωτογραφιών του λευκώματος είναι πολύ καλύτερη.

Λευκαδίτικο σπίτι

Η κεντρική πλατεία στην πόλη της Λευκάδας

Πάσχα στον Κάβαλο

Βόλτα στην πλατεία (Καρυάς)

Άγιος Νικήτας

Η παρέα στην Κόκκινη Εκκλησιά (Αν δεν κάνω λάθος διακρίνεται αριστερά στη φωτογραφία ο συγχωριανός μας «Φιλαράκος»).

Ο Μυλωνάς και οι «βοηθοί» του

Έλληνες λογοτέχνες στο γερμανικό περιοδικό «MERIAN» για τα Ιόνια νησιά

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Ελευθερία», Φύλλο της Παρασκευής 12 Νοεμβρίου 1965.

«ΕΛΛΗΝΕΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ

ΣΕ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ

Το περιοδικό του Αμβούργου «Μέριαν» αφιέρωσε το τεύχος του Νοεμβρίου στα Ιόνια νησιά. Το τεύχος έχει θαυμάσια έγχρωμη εικονογράφηση και παρουσιάζει την Κέρκυρα, την Ζάκυνθο, την Κεφαλονιά, την Λευκάδα κ.ά. με ωραίες σελίδες Γερμανών και Ελλήνων συγγραφέων (των κ.κ. Σπ. Μελά, Ι. Μ. Παναγιωτόπουλου, Πέτρου Χάρη, Ηλία Βενέζη, Μαν. Χατζηδάκη, Ισ. Ρόζενταλ – Καμαρινέα)».

Ο τίτλος του περιοδικού ήταν «Η Κέρκυρα και τα Ιόνια νησιά«. Η παρουσίαση της Λευκάδας με τίτλο «Λευκάς – Η νήσος των ποιητών» έγινε από τον Ηλία Βενέζη. Αυτός γεννήθηκε το 1904 στο Αϊβαλί της Μικράς Ασίας και πέθανε στην Αθήνα το 1973. Εργάστηκε στην Εθνική Τράπεζα και την Τράπεζα της Ελλάδος μέχρι το 1957. Διετέλεσε γενικός γραμματέας του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Θεάτρου (1950-52). Το 1957 εκλέχτηκε τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών.

Στα Γράμματα ο Βενέζης εμφανίστηκε το 1921 με διηγήματα στο περιοδικό «Ο Λόγος της Πόλης». Το 1924 δημοσίευσε σε συνέχειες στο περιοδικό «Καμπάνα» του Στρατή Μυριβήλη το έργο του «Το νούμερο 31328», που αν και χαρακτηρίζεται ως μυθιστόρημα πρόκειται για ντοκουμέντο σχετικά με τη διαβίωσή του σε στρατόπεδο συγκέντρωσης που δημιούργησε ο τουρκικός στρατός για τους Έλληνες αιχμαλώτους. Άλλα έργα του το μυθιστόρημα «Αιολική Γη», «Έξοδος», «Ο Ωκεανός», διηγήματα, ταξιδιωτικά κ.ά. Μεγάλο μέρος του έργου του μεταφράστηκε σε αρκετές γλώσσες. Επιφυλλίδες του δημοσιεύτηκαν στις εφημερίδες «Πρωία», «Το Βήμα» και «Ακρόπολις».

Παραθέτουμε τις φωτογραφίες του περιοδικού για τη Λευκάδα

"Im Hafen von Leucas" (Στο λιμάνι της Λευκάδας)

"Panagyri (Kirchweih) in Poros" (Πανηγύρι στον Πόρο)

"Hinter dem Strom der Ölbäume der Hauptort Leucas" (Πίσω από τον ελαιώνα η πρωτεύουσα Λευκάς) - Κοιτάξτε καμιά σημερινή φωτογραφία και θα δείτε τη διαφορά!

Λεπτομέρεια με τον χάρτη της Λευκάδας από τον χάρτη των Ιονίων Νήσων στο τέλος του περιοδικού